Προσπάθειες για απορθοδοξοποίηση του θρησκευτικού μαθήματος και στην Κύπρο.

Σε πλήρη συμφωνία με Ελλαδικούς παράγοντες άρχισαν τον τελευταίο καιρό και στην Κύπρο να ακούγονται φωνές, σχετικά με τον χαρακτήρα και την υποχρεωτικότητα του μαθήματος των θρησκευτικών.
Η εφημερίδα «Φιλελεύθερος» - 5 /03/2010 στο άρθρο «Θρησκευτικά και εκπαίδευση» της Λήδας Κουρσουμπά* αναφέρει: Διάβασα με ενδιαφέρον το άρθρο του κ. Χρίστου Αρβανίτη με τίτλο «Θρησκευτικά και εκπαίδευση», το οποίο δημοσιεύτηκε στον «Φιλελεύθερο της Κυριακής» στις 07/ 02/ 2010. Επιθυμώ να ενημερώσω τον κ. Αρβανίτη ότι επί του θέματος στο οποίο αναφέρεται και δη το περιεχόμενο του μαθήματος των Θρησκευτικών έχω διαμορφώσει άποψη με αφορμή σχετικό παράπονο που δέχτηκα.
Την άποψη αυτή είχα την ευκαιρία να συζητήσω στα πλαίσια του προγράμματος επισκέψεών μου σε σχολεία με εκπαιδευτικούς αλλά και στα πλαίσια σχετικής δημόσιας συζήτησης στην εκπομπή «Συν Πλην» του ΡΙΚ 1, στις 04/ 12/ 2009. Πιο συγκεκριμένα, γονιός απέστειλε παράπονο για την απόφαση της Διεύθυνσης Λυκείου να απορρίψει το αίτημα του παιδιού του να απαλλαγεί από το μάθημα των Θρησκευτικών. Μετά από παρέμβασή μου προς τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού όπου παρέθεσα τις σχετικές με την περίπτωση πρόνοιες της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, προχώρησε στην απαλλαγή του παιδιού από το μάθημα των Θρησκευτικών.
Με νέα μου επιστολή χαιρέτισα την απόφαση του Υπουργείου σημειώνοντας ότι αυτή διασφαλίζει, αφενός, το δικαίωμα του παιδιού στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας, και, αφετέρου, το δικαίωμα των γονιών να καθοδηγούν τα παιδιά τους στην άσκηση του συγκεκριμένου δικαιώματος.
Παράλληλα, υπογράμμισα την ανάγκη, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, να υπάρξουν συγκεκριμένες και σαφείς διαδικασίες με βάση τις οποίες κάθε παιδί να μπορεί, εάν κι εφόσον το επιθυμεί το ίδιο και οι γονείς ή οι κηδεμόνες του, να απαλλαγεί από το μάθημα χωρίς όμως αυτό να γίνεται κατά τρόπο που να το στιγματίζει ή να το θέτει στο περιθώριο.
Στην ως άνω πάντα επιστολή καταλήγω με την προσδοκία ότι στα πλαίσια της εν εξελίξει Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης θα είναι δυνατόν να αναπτυχθεί ένας ευρύτερος προβληματισμός και να διεξαχθεί δημόσιος διάλογος, με τη συμμετοχή και των ίδιων των παιδιών, σε σχέση με το περιεχόμενο του μαθήματος των Θρησκευτικών και το ενδεχόμενο αυτό να έχει ένα περισσότερο θρησκειολογικό παρά δογματικό / κατηχητικό χαρακτήρα. Η προοπτική των Δικαιωμάτων του Παιδιού και γενικότερα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σέβεται, τιμά και προασπίζει το δικαίωμα κάθε παιδιού (και κάθε ατόμου) να θρησκεύει ελεύθερα, να υιοθετεί, να τηρεί και να ακολουθεί τη θρησκεία που το ίδιο επιθυμεί ή να μην πιστεύει.
Η ίδια ακριβώς προοπτική ευνοεί ένα σχολείο ανοιχτό στη διαφορετικότητα και την πολυμορφία. Ένα σχολείο το οποίο θα κάνει πράξη το πρότυπο της πολυπολιτισμικότητας ως αγαθό. Άποψή μου είναι ότι ένα τέτοιο σχολείο δεν μπορεί να θρησκεύει. Δεν μπορεί να ευνοεί μια θρησκεία ή ένα δόγμα έναντι άλλων.
Παράλληλα δεν μπορεί να ασκεί κατήχηση μέσα στο μάθημα των θρησκευτικών. Την ίδια όμως στιγμή, οφείλει να σέβεται τις θρησκευτικές ή/και φιλοσοφικές πεποιθήσεις όλων του των μαθητών.
Το μάθημα των θρησκευτικών έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην καλλιέργεια μιας κοινωνίας δημοκρατικής και πλουραλιστικής. Η γνώση συνιστά το καλύτερο φάρμακο κατά των προκαταλήψεων και της μισαλλοδοξίας. Η Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού προβάλλει ως ουσιαστικό σκοπό της εκπαίδευσης τη δημιουργία μιας κοινωνίας θεμελιωμένης στο σεβασμό και την κατανόηση για κάθε άνθρωπο ανεξάρτητα από θρησκεία, φυλή και εθνότητα.
Πεποίθησή μου είναι ότι, το μάθημα των θρησκευτικών κινούμενο πέραν από τον κατηχητικό, ομολογιακό χαρακτήρα και παίρνοντας τη μορφή ενός μαθήματος για τις θρησκείες και τις πεποιθήσεις μπορεί να ανταποκριθεί στο στόχο αυτό.

*Η Λήδα Κουρσουμπά είναι Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού.