Στην εποχή μας επικρατεί σε μεγάλο βαθμό ο λεγόμενος συγκρητισμός και αυτός είναι που δημιουργεί τεράστια σύγχυση στο Χριστεπώνυμο πλήρωμα. Σε εποχές διωγμού της Εκκλησίας ξεκαθαρίζονται τα πράγματα, εμφανίζονται οι μάρτυρες και οι ομολογητές της πίστεως, ενώ σε εποχές εξωτερικής ηρεμίας καλλιεργείται σε πολλά επίπεδα η λεγόμενη εκκοσμίκευση.
1. Η λέξη συγκρητισμός αναφέρεται από τον Πλούταρχο και λέγεται ότι αποδίδεται στην ένωση των Κρητών, παρά τις διαφορές, μπροστά σε ένα κίνδυνο. Τον δέκατο ένατο αιώνα ο όρος συγκρητισμός προσέλαβε και θρησκευτική σημασία και με τον όρο αυτό εννοείται η ανάμειξη μερικών θρησκευτικών ιδεολογικών απόψεων, και τρόπου ζωής. Σήμερα η λέξη συγκρητισμός σήμερα αποδίδεται και με πολλούς άλλους όρους, όπως την μετανεωτερικότητα ή μεταμοντερνισμό, τον οικουμενισμό, την νέα εποχή, την ολιστική θεωρία, την πολιτισμική παγκοσμιοποίηση, την νέα τάξη πραγμάτων κ.λ.π. Αναλύοντας περισσότερο τον όρο συγκρητισμό, με τα σύγχρονα δεδομένα, μπορούμε να πούμε ότι με τον όρο αυτόν εννοείται η προσπάθεια να εντοπίζουμε τα κοινά σημεία μεταξύ των διαφόρων Χριστιανικών ομολογιών και των διαφόρων θρησκειών και να παραθεωρούμε τις διαφορές μεταξύ των ομολογιών και θρησκειών. Οι συγκρητιστές βλέπουν τα κοινά σημεία, τα οποία υπάρχουν ούτως ή άλλως σε όλες τις θρησκείες και δεν βλέπουν τις θεολογικές διαφορές.
2. Υπάρχουν άνθρωποι σήμερα που έχουν παντελή άγνοια των αληθειών της πίστεως και ισχυρίζονται ότι ένας Θεός υπάρχει και όλοι οι άνθρωποι πιστεύουν στον ένα και μοναδικό Θεό, αλλά ο καθένας του δίνει διαφορετική ερμηνεία. Βεβαίως ένας είναι ο Θεός, που δημιούργησε τον κόσμο και τον άνθρωπο, αλλά διαφορετική είναι η προσέγγιση που κάνουν οι άνθρωποι σε αυτόν τον Θεό. Μερικοί άνθρωποι, αυτήν την κίνηση της ψυχής του ανθρώπου προς τον Θεό την στρέφουν εσφαλμένα στα κτίσματα και τα πιστεύουν ως θεούς. Μπορεί ακόμη κανείς να θεοποιήση και τον ίδιο του τον εαυτό. Η άποψη πού έχει κανείς για τον Θεό είναι πολύ σημαντική, γιατί δείχνει την ποιότητα του προσώπου και του ιδίου και του Θεού. Γιά παράδειγμα, εάν κανείς δεν ταυτίζει ένα συγκεκριμένο όνομα με ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, τότε είναι δυνατόν να σκέπτεται ένα όν, να φαντάζεται κάποιο άλλο πρόσωπο πού δεν έχει αυτό το όνομα και έτσι η αγάπη του στρέφεται σε ένα φάντασμα του αληθινού προσώπου. Αυτό λέγεται και σχιζοφρένεια. Πρόκειται για μιά σχιζοφρενική κατάσταση. Τό παράδειγμα αυτό εάν μεταφερθή στον θρησκευτικό και θεολογικό χώρο, δείχνει το μεγάλο πρόβλημα πού έχουν εκείνοι, πού ισχυρίζονται ότι όλοι πιστεύουν στον ίδιο Θεό. Εάν δεν υπάρχει αληθινή μέθοδος προσεγγίσεως του Θεού, τότε η γνώση αυτή είναι εσφαλμένη με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να λατρεύη φάσματα της αληθείας, φανταστικούς θεούς, τα ίδια τα πάθη και τον ίδιο αρρωστημένο εαυτό, κλείνεται στον κόσμο της φαντασίας, πού οδηγεί σε μιά εσφαλμένη πνευματικότητα και τελικά σε μιά θρησκευτική σχιζοφρένεια. Τότε αναδεικνύονται ψευδοπροφήτες με έντονες κοινωνικές διαστάσεις.
3. Η Ορθόδοξη Εκκλησία διαθέτει την αληθινή γνώση του Θεού, γιατί οι άγιοι Πατέρες ακολούθησαν την αληθινή μέθοδο γνώσεως του Θεού και στην συνέχεια αυτή την γνώση την διετύπωσαν με όρους για να την διαφυλάξουν από τα αποτελέσματά της, ήτοι την παραχάραξή της. Καί η αληθινή γνώση του Θεού χαρακτηρίζεται από την ειρήνη πού δημιουργεί, την εσωτερική πληρότητα, την αγάπη, την υπαρξιακή αναγέννηση, τις κοινωνικές και κτισιολογικές αλλαγές. Στην εποχή μας υπάρχει ο λεγόμενος διαχριστιανικός συγκρητισμός, σύμφωνα με τον οποίο θεωρείται ότι όλες οι χριστιανικές ομολογίες πιστεύουν στον ίδιο Ιησού Χριστό. Όμως αν μελετήσουμε καλά την παπική θεολογία θα διαπιστώσουμε ότι έχει εσφαλμένη και πεπλανημένη Τριαδολογία, αφού εισήγαγε μέσα στον Θεό την διαρχία, επίσης έχει και εσφαλμένη Χριστολογία. Τό ίδιο παρατηρούμε και στις άλλες χριστιανικές προτεσταντικές θεολογίες, οι οποίες φθάνουν στο σημείο να αρνηθούν ακόμη και την ανάσταση του Χριστού. Επομένως, όταν κάνουμε συγκρίσεις μεταξύ Ορθοδοξίας και άλλων Χριστιανικών Ομολογιών, για να μη υποπέσουμε στον πειρασμό του συγκρητισμού, δεν πρέπει να εξετάζουμε τα κοινά τους σημεία, αλλά τις διαφορές τους. Γιατί στον τονισμό των διαφορών φαίνεται η αλήθεια και η πληρότητα. Τον συγκρητισμό όμως τον παρατηρούμε και στον θρησκειακό χώρο. Υπάρχουν μερικοί, που ισχυρίζονται ότι υπάρχουν κοινά σημεία μεταξύ του Χριστιανισμού και των άλλων θρησκειών. Αλλά και εδώ μπορεί να υπάρχουν κοινά σημεία, όμως εμείς πρέπει να βλέπουμε τις διαφορές.
4. Τελευταία, διάβασα το βιβλίο ενός θεολόγου, που δημιουργεί αυτή την σύγχυση. Ο συγγραφεύς ισχυρίζεται ότι υπάρχουν συγκλίσεις μεταξύ όλων των θρησκειών και δίνει μερικα παραδείγματα. Θα αρκεσθώ στην υπογράμμιση μερικών από αυτά. Ισχυρίζεται ότι ο Χριστιανισμός είναι κοντά στον Ιουδαϊσμό, αφού και στις δύο αυτές θρησκείες γίνεται λόγος για την υπεροχή του προσώπου έναντι της νοητής ουσίας, για το ότι το όνομα του Θεού έχει ενέργεια, για το ότι ο Θεός δεν θεωρείται μόνον ως η αιτία της δημιουργίας, αλλά ενεργεί ως παρουσία κ.λ.π. Επίσης, ισχυρίζεται ότι ο Χριστιανισμός συγκλίνει με τον Μουσουλμανισμό, αφού στο Κοράνιο γίνεται λόγος για τον Ιησού, που είναι ο Προφήτης του Θεού, είναι ο λόγος του Θεού, που το πνεύμα τον έριξε στην Μαρία, ομολογεί την παρθενική σύλληψη και γέννηση του Χριστού, αλλά παραγνωρίζει την σταύρωσή Του. Ακόμη ισχυρίζεται ότι ο Χριστιανισμός συγγενεύει, ιδίως στην ασκητική ζωή, με τον Ινδουϊσμό και τον Βουδισμό. Όμως το θέμα είναι ότι δεν πρέπει να υπογραμμίζουμε τα κοινά σημεία, αλλά να βλέπουμε τις διαφορές. Αυτό έχει μεγάλη σημασία γιατί η διαφορά έγκειται κυρίως στο πρόσωπο του Χριστού, που είναι Υιός Θεού και Υιός ανθρώπου, Θεάνθρωπος. Σε αυτό το πρόσωπο του Χριστού, όπως το ομολογεί, το πιστεύει και το ζη η Ορθόδοξη Εκκλησία, φαίνεται όλη η διαφοροποίηση μεταξύ των θρησκειών. Οι Ιουδαίοι τον περιμένουν ακόμη, οι Μουσουλμάνοι δεν τον θεωρούν ως Υιό του Θεού - Θεάνθρωπο και οι Ινδουϊστές τον θεωρούν έναν από τους κατώτερους θεούς, αφού λατρεύουν πολλούς θεούς, ως ειδωλολάτρες.
5. Θα ήθελα να χρησιμοποιήσω ένα «χοντρό» παράδειγμα, για να φανή ότι στα θεολογικά θέματα μεταξύ των Χριστιανικών Ομολογιών και Θρησκειών δεν πρέπει να βλέπουμε τα κοινά σημεία, τα οποία ούτως ή άλλως υπάρχουν, αλλά τις διαφορές. Μεταξύ του ανθρώπου και των ζώων υπάρχουν πολλά κοινά σημεία. Έχουν το ίδιο πεπτικό σύστημα, τις ίδιες αντιδράσεις του οργανισμού, αφού μάλιστα στα ζώα γίνονται διάφορα πειράματα και στην συνέχεια εφαρμόζονται στους ανθρώπους, τον ίδιο τρόπο αναπαραγωγής. Μάλιστα, όπως απεκάλυψε η σύγχρονη γενετική τα ποντίκια έχουν 300 γονίδια λιγότερα από τον άνθρωπο. Όμως, παρά τα κοινά σημεία υπάρχουν χαώδεις και τεράστιες διαφορές, που φαίνονται στο κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση, αφού ο άνθρωπος έχει νοερό - λογικό και αυτεξούσιο, που δεν έχουν τα ζώα. Αν, λοιπόν, βλέπουμε μόνον τα κοινά σημεία μεταξύ ζώων και ανθρώπων και παραγνωρίζουμε τις διαφορές, τότε μπορούμε να καταλήξουμε στο εσφαλμένο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι και τα ζώα είναι το ίδιο. Αυτό είναι το μεγάλο σφάλμα. Είναι το ίδιο σφάλμα πού δημιουργεί ο διαχριστιανικός και διαθρησκευτικός συγκρητισμός.
6. Η πρόσφατη έλευση του Πάπα στην Ελλάδα συνετέλεσε και στην ανάδειξη μιας τραγικής πραγματικότητος στο ότι, δηλαδή, μερικοί εκκλησιαστικοί άρχοντες διακρίνονται από τον τραγικό αυτό διαχριστιανικό και διαθρησκειολογικό συγκρητισμό. Αυτή είναι η μεγαλύτερη πλάνη της εποχής μας, ο μεγαλύτερος και ισχυρότερος πειρασμός. Γι’ αυτό και είναι ανάγκη να μελετούμε τα έργα των αγίων Πατέρων και να δεχόμαστε πνευματική καθοδήγηση από τους αγίους, ώστε να αποκτήσουμε ορθόδοξη θεολογική εκκλησιαστική συνείδηση για να ορθοτομούμε τον λόγο της αληθείας, ιδιαιτέρως εμείς οι Κληρικοί και μάλιστα οι Επίσκοποι, διότι με τον τρόπο αυτό θα ξεχωρίσουμε την αλήθεια από την πλάνη.
«Εκκλησιαστική Παρέμβαση», Δεκέμβριος 2002
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου