Να σηκώσουν τη φωνή τους αποφασίζουν οι γυναίκες της πόλης Χεράτ και να αντισταθούν στη μουσουλμανική κοινωνία.
Διαρκή αύξηση παρουσιάζει στη Χεράτ, την πιο συντηρητική πόλη του Αφγανιστάν, ο αριθμός των γυναικών, οι οποίες έρχονται σε αντιπαράθεση με τους νόμους της πατριαρχικής κοινωνίας και με τη βοήθεια μιας γυναικείας κοινωνικής οργάνωσης, αποφασίζουν να πάρουν διαζύγιο, επιλογή ταμπού για μία μουσουλμανική κοινωνία. Ακόμη και τις μπούργκες ξεφορτώνονται, αφού τις θεωρούν ως επίδειξη υποταγής.
«Δεν έζησα ούτε μία χαρούμενη ημέρα με το σύζυγό μου, ήταν απάνθρωπος, με χτυπούσε κάθε μέρα», λέει μία από αυτές, η 35χρονη Ζαρά, η οποία πριν καταφύγει στο διαζύγιο, είχε προσπαθήσει να αυτοπυρποληθεί για να ξεφύγει από το γάμο της. Ακόμη και τώρα αποκαλύπτει τα σημάδια που της έμειναν στο δεξί της πόδι από τα ηλεκτροσόκ στα οποία ηθελημένα την υπέβαλλε ο άνδρας της. Η Ζάρα παντρεύτηκε στα 14 και υπέφερε από την αρχή του γάμου της μέχρι που μία περιουσιακή διαφορά με τους συγγενείς του συζύγου της μετέτρεψε το γάμο της σε κόλαση.
«Θέλησαν να με σκοτώσουν τρεις ή τέσσερις φορές, μία φορά με ποντικοφάρμακο, δεν μπορώ να βγω έξω εξαιτίας του διαζυγίου και με αναζητούν οι τέσσερις αδελφοί μου να με σκοτώσουν», λέει η Ζαρά, την οποία έχει αποκηρύξει ο πατέρας της και η οποία έχει χάσει την κηδεμονία των εννέα παιδιών της, επτά αγοριών και δύο κοριτσιών.
Ο πρώην σύζυγός της, της είχε επιτρέψει να κρατήσει τις δύο θυγατέρες της υπό τον όρο ότι δεν θα ξαναπαντρευόταν, αλλά οι οικονομικές συνθήκες σε μία χώρα, στην οποία σπάνια δουλεύουν οι γυναίκες, την ανάγκασαν να ξαναπαντρευτεί και όταν εκείνος το έμαθε, τις πήρε πίσω.
Σύμφωνα με τη Σουράγια Πακζάντ, η οποία λειτουργεί τον οίκο βοήθειας για γυναίκες στη Χεράτ και έχει βοηθήσει πολλές να πάρουν διαζύγιο, λέει ότι υπάρχουν προγράμματα που τις πληροφορούν για το διαζύγιο, τις αποθαρρύνουν να αυτοπυρπολούνται και τις βοηθούν να αντιμετωπίσουν το νόμο περί διαζυγίου.
Ο αριθμός των διαζυγίων στη Χεράτ διπλασιάστηκε πέρυσι, ενώ μειώθηκε ο αριθμός των αυτοκτονιών γυναικών, από τις 98 που ήταν το 2006 στις 73, το 2008. «Όταν μειώσαμε τον αριθμό των αυτοκτονιών, αυξήθηκε ο αριθμός των διαζυγίων, διότι οι γυναίκες κατάλαβαν ότι δεν μπορούν να λύσουν τα προβλήματά τους αυτοπυρπολούμενες», λέει η Πακζάντ.
Με βάση τον ισλαμικό νόμο του Αφγανιστάν, ένας άνδρας μπορεί να χωρίσει χωρίς να χρειάζεται τη συμφωνία της συζύγου του, αλλά αν μία γυναίκα θελήσει διαζύγιο, πρέπει να έχει την έγκριση του και χρειάζεται μάρτυρες που να καταθέσουν στο δικαστήριο ότι το διαζύγιο δικαιολογείται. «Ένας άνδρας αποφασίζει το μέλλον μιας γυναίκας με ένα κομμάτι χαρτί», λέει η επικεφαλής των εισαγγελικών αρχών της Χεράτ, Μαρία Μπασίρ.
Μία γυναίκα μπορεί να ζητήσει διαζύγιο επικαλούμενη ότι ο άνδρας της απουσιάζει για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν προσφέρει στην οικογένεια, είτε οικονομικά είτε επειδή είναι ανίκανος είτε επειδή την κακομεταχειρίζεται σε σημείο που να κινδυνεύει η ζωή της. Το αντάλλαγμα για τη συμφωνία του συζύγου για το διαζύγιο είναι συνήθως η εγκατάλειψη των παιδιών, προοπτική που αποθαρρύνει πολλές κακοποιημένες γυναίκες.
«Οι γυναίκες προτιμούν το θάνατο παρά να αποχωριστούν τα παιδιά τους, γι’ αυτό καταφεύγουν στην αυτοκτονία ή απλώς το σκάνε», προσθέτει η Μπασίρ, ενώ η Πακζάντ επισημαίνει τις οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες που το διαζύγιο έχει για μία γυναίκα και τονίζει ότι ο νόμος περί διαζυγίου πρέπει να αλλάξει.
«Μας επιβάλλουν την αδυναμία»
ΣΤΗ ΧΕΡΑΤ λειτουργεί η μοναδική σε όλο το Αφγανιστάν πτέρυγα νοσοκομείου, η οποία είναι αφιερωμένη στα θύματα αυτοπυρπολήσεων.
Ένα από αυτά, είναι η 20χρονη Ζαρμπάτ, η οποία είναι τυλιγμένη σε λευκές γάζες σαν μούμια, και με πολύ δυσκολία κουνά τα χείλη της και μιλά. «Αναγκάστηκα να παντρευτώ στα 14 επειδή η οικογένεια μου ήταν φτωχή, δεν είχα άλλη διέξοδο, αλλά μετά από 5 χρόνια δεν μπορούσα να το ανεχθώ, τι άλλο μπορούσα να κάνω;», ψιθυρίζει.
Η οικογένεια της δεν την επισκέπτεται ποτέ. Ο γιατρός που την παρακολουθεί, ο Μοχαμέντ Αλέ Ζαλαλί επιβεβαιώνει ότι εφέτος υπήρχαν λιγότερες περιπτώσεις αυτοπυρπολήσεων. «Το πρόβλημα είναι ότι το 80% των γυναικών είναι αναλφάβητες και δεν μπορούν να λύσουν τα προβλήματά τους και γι’ αυτό καταφεύγουν σε ακραία και απεγνωσμένα μέσα, όπως η αυτοκτονία», λέει ο Ζαλαλί. Από τους 85 ασθενείς που είχε πέρυσι, οι 63 πέθαναν από τα εγκαύματα που οι ίδιες είχαν προκαλέσει στον εαυτό τους.
Στην οργάνωση της Πακζάντ στη Χεράτ έχει καταφύγει και μία 21χρονη από το Κουντούζ, μία πόλη, 750 χιλιόμετρα μακριά. Έφυγε κρυφά από τον σύζυγό της, τον οποίο είχε παντρευτεί όταν αυτή ήταν 12 και αυτός 32, γιατί την κακοποιούσε επειδή δεν μπορούσε να κάνει παιδιά, αν και τρεις διαφορετικοί γιατροί είχαν διαγνώσει ότι αυτός ήταν άγονος.
Τελικά συμφώνησε να της δώσει το διαζύγιο, αλλά ζητά να του πληρώσει 60.000 αφγκανί (περίπου 9.000 ευρώ) για να τον αποζημιώσει για τα έξοδα του γάμου ή να του βρει άλλη σύζυγο.
Η συγκεκριμένη γυναίκα όμως, η οποία φορά λευκό τσαντόρ διακοσμημένο με λουλούδια, είναι μορφωμένη και εργάζεται σε πολλές δουλειές για να τον αποζημιώσει.
«Ελπίζω ότι μια μέρα, θα είμαστε σε θέση να βοηθήσουμε άλλες γυναίκες, έτσι ώστε να μην είμαστε αδύναμες, όπως όλος ο κόσμος νομίζει. Δεν είμαστε αδύναμες, η ιστορία μας επέβαλε την αδυναμία», λέει η Πακζάντ.
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ - Κυριακή, 26 Ιουλίου 2009
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου