Ἡ ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν

ΠΑΤΕΡΙΚΑΙ ΔΙΔΑΧΑΙ

Ἡ ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν

«Τὰ τέκνα ὑπακούετε τοῖς γονεῦσιν ὑμῶν ἐν Κυρίῳ· τοῦτο γάρ ἐστι δίκαιον. Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα, ἥτις ἐστὶν ἐντολὴ πρώτη ἐν ἐπαγγελίᾳ, ἵνα εὖ σοι γένηται καὶ ἔσῃ μακροχρόνιος ἐπὶ τῆς γῆς. καὶ οἱ πατέρες μὴ παροργίζετε τὰ τέκνα ὑμῶν, ἀλλ’ ἐκτρέφετε αὐτὰ ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ Κυρίου». (Ἐφ. στ΄, 1-4). (: Τὰ τέκνα νὰ ὑπακούετε εἰς τοὺς γονεῖς σας σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου. Διότι τοῦτο εἶναι δίκαιον. Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα. 

Ἡ ἐντολὴ αὐτὴ εἶναι ἡ πρώτη εἰς τὸν δεκάλογον, ποὺ συνοδεύεται μὲ ὑπόσχεσιν ἀνταμοιβῆς. Διότι ἐν συνεχείᾳ λέγει ἡ Γραφή· διὰ νὰ εὕρῃς καλὸν καὶ εὐτυχήσῃς καὶ διὰ νὰ ζήσης μακρὸν χρόνον ἐπὶ τῆς γῆς. Καὶ οἱ πατέρες μὴ ἐρεθίζετε καὶ μὴ κινῆτε εἰς θυμὸν καὶ ὀργὴν τὰ τέκνα σας, ἀλλ’ ἀνατρέφετέ τα ἐπιμελῶς μὲ παιδαγωγίαν καὶ νουθεσίαν σύμφωνον μὲ τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου).

*  *  *

• Μᾶς λέγει ὁ θεῖος Χρυσόστομος γιὰ τὴν διαπαιδαγώγηση τῶν παιδιῶν.
• Ἡ παιδεία εἶναι ὠφέλιμη, ἡ παιδεία εἶναι μετάληψη ἁγιότητος.
• Γνώρισμα τῆς μητέρας δὲν εἶναι ἡ γέννηση, ἐπειδὴ αὐτὸ ἀνήκει στὴ φύση, ἀλλ’ ἡ ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν, ἐπειδὴ αὐτὸ ἀνήκει στὴ θέλησή της.
• Δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ εἶναι υἱὸς ἐκεῖνος ποὺ δὲν παιδαγωγεῖται.
• Ἡ παιδοτροφία δὲν εἶναι ἁπλῶς τὸ νὰ ἀνατρέφη παιδιὰ μόνο, ἀλλὰ καὶ νὰ τὰ ἀνατρέφη ὅπως πρέπει: Ἄν παραμείνουν στὴ πίστη, στὴν ἀγάπη καὶ τὸν ἁγιασμό (Α΄ Τιμ. 2, 15).

*  *  *

• Ὁ Ἅγιος Πορφύριος στὸ βιβλίο «Βίος καὶ Λόγοι», τονίζει:

«Ἡ ἀγωγὴ τῶν παιδιῶν ἀρχίζει ἀπ’ τὴν ὥρα τῆς συλλήψεώς τους. Τὸ ἔμβρυο ἀκούει κι αἰσθάνεται μέσα στὴν κοιλιὰ τῆς μητέρας του. Ναί, ἀκούει καὶ βλέπει μὲ τὰ μάτια τῆς μητέρας. Ἀντιλαμβάνεται τὶς κινήσεις καὶ τὰ συναισθήματά της, παρόλο ποὺ ὁ νοῦς του δὲν ἔχει ἀναπτυχθεῖ. Σκοτεινιάζει τὸ πρόσωπο τῆς μάνας, σκοτεινιάζει κι αὐτό. Νευριάζει ἡ μάνα, νευριάζει κι αὐτό. Ὅ,τι αἰσθάνεται ἡ μητέρα, λύπη, πόνο, φόβο, ἄγχος κ.λπ., τὰ ζῆ κι αὐτό. Ἄν ἡ μάνα δὲν τὸ θέλη τὸ ἐμβρυο, ἄν δὲν τὸ ἀγαπάη, αὐτὸ τὸ αἰσθάνεται καί δημιουργοῦνται τραύματα στήν ψυχούλα του, πού τό συνοδεύουν σ’ ὅλη του τη ζωή. Το ἀντίθετο συμβαίνει μέ τά ἅγια συναισθήματα τῆς μάνας. Ὅταν ἔχει χαρά, εἰρήνη, ἀγάπη στό ἔμβρυο, τά μεταδίδει σ’ αὐτό μυστικά, ὅπως συμβαίνει μέ τά γεννημένα παιδιά.

Γι’ αὐτὸ πρέπει ἡ μητέρα νά προσεύχεται πολύ κατά τήν περίοδο τῆς κυήσεως καί ν’ ἀγαπάη τό ἔμβρυο, νά χαϊδεύη τήν κοιλιά της, νά διαβάζη ψαλμούς, νά ψάλλη τροπάρια, νά ζῆ ζωή ἁγία. Αὐτὸ εἶναι καὶ δική της ὠφέλεια, ἀλλὰ κάνει θυσίες καὶ γιὰ χάρη τοῦ ἐμβρύου, γιὰ νὰ γίνη καὶ τὸ παιδὶ πιὸ ἅγιο, νὰ ἀποκτήση ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἅγιες καταβολές. Εἴδατε πόσο λεπτὸ πρᾶγμα εἶναι γιὰ τὴν γυναίκα νὰ κυοφορῆ παιδί; Πόση εὐθύνη καὶ πόση τιμή!

Θὰ σᾶς πῶ κάτι σχετικὸ καὶ γι’ ἄλλα ἔμψυχα καὶ μὴ λογικὰ ὄντα καὶ θὰ τὸ καταλάβετε λίγο. Στὴν Ἀμερικὴ ἐφαρμόζουν πειραματικὰ τὸ ἑξῆς: Σὲ δύο ἴδιες αἴθουσες, μὲ ἴδιες θερμοκρασίες, ἴδιο πότισμα καὶ ἴδιο χῶμα, φυτεύουν λουλούδια. Ὑπάρχει, ὅμως, μιὰ διαφορά. Στὴν μιὰ αἴθουσα, βάζουν ἁπαλὴ κι εὐχάριστη μουσική. Τὸ ἀποτέλεσμα; Τί νὰ σᾶς πῶ! Τὰ λουλούδια αὐτῆς τῆς αἴθουσας παρουσιάζουν τεράστια διαφορὰ σὲ σχέση μὲ τ’ ἄλλα. Ἔχουν ἄλλη ζωηράδα, τὸ χρῶμα τους εἶναι πιὸ ὡραῖο κι ἡ ἀνάπτυξή τους εἶναι ἀσύγκριτα μεγαλύτερη».

*  *  *

• Στὸ βιβλίο «Ἡ ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν» τοῦ Ἀρχ/του Ἰωάννου Κωστώφ, διαβάζουμε:

«Στὴν ἄκρη ἑνὸς μεγάλου δάσους ζοῦσε κάποτε ἕνα μικρὸ ἀγόρι μὲ τὴ μητέρα του. Μιὰ μέρα αὐτὴ τὸ τιμώρησε αὐστηρὰ γιὰ κάποια ἀταξία του. Τὸ παιδί, θυμωμένο καὶ ἐπαναστατημένο ἄρχισε νὰ φωνάζη: «Σὲ μισῶ, σὲ μισῶ, σὲ μισῶ» κι ἔτρεξε μακριὰ μέσα στὸ δάσος φωνάζοντας: «Σὲ μισῶ, σὲ μισῶ, σὲ μισῶ». Ὅταν πλησίασε σὲ μιὰ μεγάλη χαράδρα σταμάτησε τὸ τρέξιμο, ἀλλὰ τρέμοντας ἀπ’ τὴ παιδική του λύσσα, φώναξε πάλι: «Σὲ μισῶ, σὲ μισῶ, σὲ μισῶ», καὶ ἡ ἠχὼ ἀπάντησε: «Σὲ μισῶ, σὲ μισῶ, σὲ μισῶ!». Κατατρομαγμένο τὸ παιδὶ ἔτρεξε πίσω στὴ μητέρα του καὶ μὲ λυγμοὺς τῆς εἶπε γιὰ τὸν κακὸ ἄνθρωπο τοῦ δάσους, ποὺ τοῦ εἶπε: «Σὲ μισῶ»! Καὶ ἡ μητέρα, καλὴ καὶ φρόνιμη, ὅπως ἦταν, ὁδήγησε τὸ μικρό της γιὸ πάλι στὴ χαράδρα καὶ τοῦ εἶπε: «Τώρα, παιδί μου, φώναξε: Σ’ ἀγαπῶ, σ’ ἀγαπῶ, σ’ ἀγαπῶ». Τὸ μικρὸ ἀγόρι ἔκανε ὅ,τι τοῦ εἶπε ἡ μητέρα του καὶ ἡ ἠχὼ ἦρθε πίσω καθαρή, γλυκιά, σὰν τὸν ἦχο μακρινῆς καμπάνας: Σ’ ἀγαπῶ, σ’ ἀγαπῶ, σ’ ἀγαπῶ. Καὶ ἡ μητέρα εἶπε: “Παιδί μου, αὐτός εἶναι ὁ νόμος τῆς ζωῆς. Ὅ,τι δίνουμε αὐτὸ παίρνουμε”».

Ορθόδοξος Τύπος