Γιατί δέν νηστεύεις;

 

Ἀποσπάσματα ἀπό τό ὁμώνυμο βιβλίο τοῦ † Ἀρχιμανδρίτη Χαράλαμπου Βασιλόπουλου

Υποχρεωτικές για τον Χριστιανό είναι οι εξής νηστείες :

Α. Οι τέσσερις μεγάλες Τεσσαρακοστές. Λέγονται μεγάλες για τη διάρκειά τους. Αυτές είναι:

Η Μ. Τεσσαρακοστή. Αρχίζει από την Καθαρά Δευτέρα και τελειώνει την Κυριακή της Ανάστασης, μετά την Θεία Λειτουργία. Την νηστεία αυτή την όρισε ο ίδιος ο Κύριος, όταν είπε: «Ελεύσονται ημέραι όταν απαρθή απ’ αυτών ο Κύριος και τότε νηστεύουσιν». Είναι η αυστηρότερη νηστεία. Εκτός από νηστεία μετάνοιας για τις αμαρτίες μας είναι και πένθος για τον σταυρικό θάνατο του θεανθρώπου, τον οποίο υπέμεινε θεληματικά, για τη σωτηρία μας. Την ημέρα του Ευαγγελισμού και την ημέρα των Βαΐων καταλύεται το ψάρι.

Η νηστεία των Χριστουγέννων. Είναι διάρκειας 41 ημερών. Αποκρεύομε στις 14 Νοεμβρίου, το βράδυ, εορτή του Αγ. Φιλίππου και τελειώνει την 25ην Δεκεμβρίου ΜΕΤΑ τη λειτουργία των Χριστουγέννων. Το ψάρι καταλύεται μέχρι και του Αγίου Σπυρίδωνος (Σημείωση : μέχρι και του Αγίου Διονυσίου, στις 17/12, σύμφωνα με έντυπο της Αποστολικής Διακονίας).

Η νηστεία των Αγίων Αποστόλων. Αυτή αρχίζει τη Δευτέρα, μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων και λήγει την 29ην Ιουνίου. Το ψάρι καταλύεται. Την ημέρα των Αγίων Αποστόλων, εάν πέσει Τετάρτη ή Παρασκευή καταλύεται ψάρι και όχι κρέας.

Η νηστεία του Δεκαπενταύγουστου. Αρχίζει από την 1ην και τελειώνει την 15ην Αυγούστου. Την ημέρα της Μεταμόρφωσης (6 Αυγούστου) καταλύεται το ψάρι. Την 15η Αυγούστου, εάν πέσει Τετάρτη ή Παρασκευή, καταλύουμε ψάρι και όχι κρέας.

Β. Οι τέσσερις μικρές. Λέγονται έτσι λόγω της μικρή τους διάρκειας.

Η Τετάρτη και Παρασκευή κάθε εβδομάδας. Η Τετάρτη καθορίστηκε γιατί τότε το παράνομο συμβούλιο των Εβραίων αποφάσισε τη Σταύρωση του Κυρίου, η δε Παρασκευή για το Σταυρικό θάνατο του Θεανθρώπου.

Η νηστεία της 14ης Σεπτεμβρίου. Τότε εορτάζεται η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού. Είναι αυστηρή. Ούτε λάδι δεν επιτρέπεται, εκτός αν τύχει ημέρα Σαββάτου ή Κυριακής, οπότε καταλύεται το λάδι, για τη χαρά της Ανάστασης.

Η Παραμονή της εορτής των Θεοφανίων. Την ημέρα αυτή (5 Ιανουαρίου), ούτε λάδι δεν τρώμε, εκτός αν πέσει σε Σαββατοκύριακο.

Η 29η Αυγούστου. Εορτή της αποτομής της Τιμίας Κεφαλής του Προδρόμου. Και κατ’ αυτήν ούτε λάδι επιτρέπεται εκτός αν πέσει Σάββατο ή Κυριακή.

Αυτές είναι οι υποχρεωτικές νηστείες για κάθε Χριστιανό μη ασθενή. Εφαρμόζονται όμως από ορισμένους Ορθόδοξους και τα εξής είδη νηστείας :

ΑΣΙΤΙΑ. Μένει ο νηστεύων όλη τη μέρα άσιτος τελείως, όπως γίνεται το «Τριήμερο» κατά την αρχή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

ΞΗΡΟΦΑΓΙΑ. Κατ’ αυτήν τρώνε μόνο μία φορά την ημέρα, την ενάτην ώρα (15:00) ξηρά τροφή, άνευ ελαίου, οίνου, ή άλλης λιπαρής τροφής. Η νηστεία αυτή γίνεται τη Καθαρή Δευτέρα, την Μεγάλη Παρασκευή, και το Μέγα Σάββατο και όσοι μπορούν και σε άλλες ημέρες της Μ. Τεσσαρακοστής.

Υποχρεωτική κατάλυση ιχθύος : Το ψάρι καταλύεται την ημέρα της Μεταμόρφωσης (6 Αυγούστου), την εορτή του Ευαγγελισμού και την εορτή των Βαΐων.

Δεν απαγορεύεται, σε όσους μπορούν, να κάνουν και περισσότερη νηστεία, αλλά μόνον κατόπιν αδείας του πνευματικού, γιατί ο Σατανάς μπορεί να ρίξει τον νηστεύοντα στην υπερηφάνεια, ή τον θάνατο, για να τον απωλέσει.

Νηστεύουν οι πιστοί όταν θέλουν να ζητήσουν από τον Θεό κάτι σπουδαίο και σοβαρό. Συνοδεύουν τότε τις προσευχές τους με τη νηστεία, η οποία είναι ενισχυτική των προσευχών.

Στις νηστείες νηστεύουμε το κρέας, το γάλα και όλα τα παράγωγά τους και τα ψάρια κάθε είδους. Εξαιρούνται : τα οστρακόδερμα (κάβουρας, αστακός, μύδια, αχινοί), τα χταπόδια, οι σουπιές, τα καλαμάρια, οι κοχλίες ή σαλίγκαροι και τα αυγά των ψαριών, όπως πχ το αυγοτάραχο, ο ταραμάς, το χαβιάρι, το μπρικ κλπ. Όταν νηστεύεται το λάδι, καταλύονται οι εληές, ο χαλβάς και το κακάο.

Η πραγματική νηστεία είναι η αποχή από το κακό, από κάθε είδους αμαρτία.

Πως πρέπει να νηστεύουμε

(† Ιωάννης ο Χρυσόστομος)

Ας μην νηστεύει λοιπόν μόνο το στόμα, αλλά και το μάτι και η ακοή και τα πόδια και τα χέρια και όλα τα μέλη του σώματος.

Να νηστεύουν τα χέρια, μένοντας καθαρά από την αρπαγή και την πλεονεξία. Να νηστεύουν τα πόδια, ξεκόβοντας από τους δρόμους που οδηγούν σε αμαρτωλά θεάματα. Να νηστεύουν τα μάτια, εξασκούμενα να μην πέφτουν ποτέ λάγνα, σε όμορφα πρόσωπα, ούτε να περιεργάζονται τα κάλλη των άλλων. Ας νηστεύει και η ακοή. Να μην δέχεται τις κακολογίες και τις διαβολιές. Ας νηστεύει και το στόμα από τα αισχρά λόγια και τις λοιδορίες. Διότι τι όφελος έχουμε όταν απέχουμε από τα πουλερικά και τα ψάρια, δαγκώνουμε όμως και κατατρώμε τους αδελφούς μας;

hristospanagia