Δεν ασπάζεσαι την εικόνα; Ανάθεμα!

Τῇ καθολικῇ ἐκκλησίᾳ οὔτε, προσθήκην, οὔτε μείωσιν ἐπιδέχεται· μεγίστη γὰρ τὸν προστιθέντα καὶ τὸν ἀφαιροῦντα τιμωρία δεσμεῖ. «Ἐπικατάρατος γὰρ, φησὶν, ὅς μετατίθησιν ὅρια πατέρων αὐτοῦ»

Γράφει ο Χρήστος Βλαμάκης για το orthopraxia.gr

Ένας χρόνος μετά το ξεκίνημα της “πανδημίας”  και τα πράγματα συνεχίζουν και προχωράνε. Ειδικά στα εκκλησιαστικά, σε λίγο, αν τα πράγματα συνεχίσουν έτσι, θα φτάσουμε να παίρνουμε και την Θεία Κοινωνία από …το περίπτερο. Μάσκες, αντισηπτικά, γάντια, κορδέλες στα καθίσματα είναι λίγα από τα πολλά της “νέας κανονικότητας”.

Όλα αυτά, κάπως, δυστυχώς, πάμε να τα συνηθίσουμε. Κάτι όμως που δεν αντέχεται, και ποτέ δεν πρέπει να συνηθίσουμε, είναι το να βλέπεις ανθρώπους να υποκλίνονται μπροστά στις εικόνες χωρίς να τις ασπάζονται! Τους οδήγησαν, βλέπετε, οι ίδιοι οι  Ιεράρχες προς το ανάθεμα! 

Οι ίδιοι (οι ιεράρχες) που κοινοποιούν προς τα ΜΜΕ ότι θα λειτουργήσουν αύριο τηρώντας ΟΛΑ τα υγειονομικά μέτρα (ΦΕΚ Β’ 5509/15-12-2020) και θα διαβάσουν και τμήμα από το Συνοδικό της Ορθοδοξίας.

Αναρωτιέμαι, θα ξεκινήσουν τα αναθέματα από τους εαυτούς τους; Διότι είναι ξεκάθαρο ότι προσκύνηση και ασπασμός είναι το ίδιο πράγμα.

Το παραπάνω δεν είναι δική μου γνώμη, αλλά των πατέρων της 7ης οικουμενικής Συνόδου. 

Κατά τους πατέρες, λοιπόν (της 7ης οικουμενικής Συνόδου), προσκυνώ και ασπάζομαι είναι ένα και το αυτό. Και όχι απλώς ασπάζομαι, αλλά ασπάζομαι με επίταση, με πόθο.

Όποιος δεν ασπάζεται τις αγίες εικόνες λοιπόν, “ανάθεμα” και αυτό αναφέρεται σε αρκετά σημεία των πρακτικών [1]  και ιδιαίτερα στις πράξεις/συνεδρίες: ε, ς, ζ, η (Κάπως συνοπτικά  αυτά τα αναφέρει και ο καθηγητής Ιωάννης Καρμιρης [2] –  το σχετικό αρχείο στο παράρτημα).

Ας πάμε όμως στον συγγραφέα του Ιερού Πηδαλίου. Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, υποσημειώνoντας τα της 7ης Οικουμ. Συνόδου, στο Ιερό Πηδάλιο, μας λέει, για τα περί ασπασμού και προσκυνήσεως:

Προσκυνώ και ασπάζομαι είναι το ίδιο πράγμα, κατά την παλαιά ελληνική γλώσσα. Επειδή κυνώ, σημαίνει ασπάζομαι/φιλώ και το “προς” δηλώνει (την) ένταση. Δηλαδή, φιλώ με θέρμη. Επίσης, μας αναφέρει, πως όσοι δεν έχουν τις αγίες εικόνες για να τις φιλούν, αλλά μόνο τις έχουν ως … ενθύμηση, αυτοί είναι ημίφαυλοι και ψευδαλήθεις (σύμφωνα με την ς’ πράξη της συνόδου).

“Ἐπὶ τῶν ἁγίων εἰκόνων ἕν καὶ το αὐτὸ εἶναι προσκύνησις καὶ ἀσπασμὸς. Διότι κυνῶ κατὰ τὴν παλαιὰν ἑλληνικὴν γλῶσσαν, θέλει νὰ εἰπῇ τὸ ἀσπάζομαι καὶ φιλῶ. Η δὲ πρὸς πρόθεσις, ἐπίτασιν τοῦ ἀσπασμοῦ καὶ τοὺ πόθου καὶ τῆς φιλίας δηλοῖ. Διὸ καὶ ἡ παροῦσα Σύνοδος ἐν τῇ ἑβδόμη πράξει αὐτῆς, εἶπε, κατὰ πάντα ἀποδέχεσθαι τὰς σεπτὰς εἰκόνας καὶ ταύτας προσκυνεῖν, ἤτοι ἀσπάζεσθαι…”   “Ὅσοι δὲ ἔχουν τὰς ἁγίας εἰκόνας εἰς ἐνθύμησιν μόνον, καὶ ὄχι καὶ εἰς τὸ νὰ τὰς ἀσπάζωνται ημίφαυλοι εἶναι καὶ ψευδαλήθεις, κατὰ τὴν αὐτὴν ς’ πράξ. αὐτῆς.” [3]

Και επειδή ο άγιος Νικόδημος ποτέ δεν έγραψε κάτι ανυπόστατο ή ανύπαρκτο, αντιγράφω δύο σημεία από τα πρακτικά που επιβεβαιώνουν αυτό που λέει ο άγιος Νικόδημος.

Τι αναφέρει λοιπόν ο ίδιος ο άγιος Ταράσιος, ο προεδρεύων της 7ης Οικουμενικής Συνόδου;

«ἐθεσμοθετήθη παρά τε τῶν ἁγίων πρωτάρχων τῆς ἡμῶν διδασκαλίας, καὶ τῶν αὐτῶν διαδόχων θεσπεσίων πατέρων ἡμῶν καὶ ταύτας προσκυνεῖν, ἤτοι ἀσπάζεσθαι. Ταυτὸν γὰρ ἀμφότερα. Κυνεῖν γὰρ τῇ ἑλλαδικῇ ἀρχαίᾳ διαλέκτῳ τὸ ἀσπάζεσθαι καὶ τὸ φιλεῖν σημαίνει. Καὶ τὸ τῆς πρὸς προθέσεως ἐπίτασίν τινα δηλοῖ τοῦ πόθου, ὥσπερ φέρω καὶ προσφέρω, κυρῶ καὶ προσκυρῶ, κυνῶ καὶ προσκυνῶ, ὅ ἐμφαίνει τὸν ἀσπασμὸν καὶ τὴν κατ’ ἐπέκτασιν φιλίαν. ὅ γάρ τις φιλεῖ καὶ προσκυνεῖ καὶ ὅ προσκυνεῖ, πάντως καὶ φιλεῖ, ὡς μαρτυρεῖ ἡ ἀνθρωπίνη σχέσις ἡ παρ’ ἡμῶν πρὸς τοὺς φίλους γινομένη, καὶ ἔντευξις τὰ δύο ἀποτελοῦσα. οὐ μόνον δὲ τοῦτο παρ’ ἡμῖν, ἀλλὰ καὶ παρὰ τοῖς παλαιοῖς ἐν τῇ θείᾳ γραφῇ ἐγγεγραμμένον εὑρίσκομεν». (Πρακτικὰ Ζ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, Πρᾶξις στ´ Mansi 13, 361B)

Σε άλλο σημείο της Συνόδου αναφέρονται και τα υπόλοιπα. Κάπως πιο συγκεκριμένα: Σε όσους αρκεί η ανάμνηση και όχι ο άσπασμος είναι «ημίφαυλοι» και «ψευδαλήθεις».

«οἱ δέ γε ἀρκεῖσθαι λέγοντες τὰς εἰκονικὰς ἀνατυπώσεις εἰς ἀνάμνησιν μόνον ἔχειν, καὶ οὐχὶ καὶ εἰς ἀσπασμόν, τὸ μὲν ἀποδεχόμενοι, τὸ δὲ ἀθετοῦντες, ἡμίφαυλοί τινες καὶ ψευδαληθεῖς ἀποδείκνυνται»  (Mansi 13, 364B)

Σε άλλα σημεία των πρακτικών, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, πως αν δεν τα δεχόμαστε αυτά είμαστε ΝΟΘΟΙ και όχι υιοί.  Αναφέρεται  ακόμα πως  “αν κοινωνούμε με εκείνους που ατιμάζουν τις εικόνες – πρέπει και εμείς να είμαστε αναθεματισμένοι”. Επίσης σημειώνεται πως πρέπει να τους βγάζουμε από τις εκκλησίες, όσους δεν τιμούν και ασπάζονται τις ιερές εικόνες.

Και πόσα άλλα αναφέρουν οι πατέρες. Σκέφτηκα όμως, να μην αναφέρω περισσότερα, για να αφήσω την δουλειά αυτή στους Θεολόγους, οι οποίοι, πλην ελαχίστων φωτεινών εξαιρέσεων, έχουν σιωπήσει.

Σε λίγο θα βγάλουν και τις εικόνες από τους ναούς. Τότε τι θα κάνουμε; Θα δεχτούμε όλα αυτά τα πράγματα από αγάπη και διάκριση (αλήθεια, πόσο έχει εξευτελιστεί η έννοια των δύο κορυφαίων αρετών της πίστεως μας από τους σημερινούς γνωστικούς); Έχουμε περισσότερη αγάπη από τους πατέρες μια οικουμενικής συνόδου; 

Υποταχθήκαμε, βάλαμε μασκούλες στα πρόσωπα μας και αυτό το θεωρούμε υπακοή; Μα, τότε μιλάμε για κανονική σύγχυση. Σε ποιον θα κάνουμε υπακοή; Στον κάθε απίθανο πνευματικό ή στους αγίους μας;

Αδερφοί και πατέρες, αυτό το κείμενο γράφτηκε για απλούς πιστούς, με καλή προαίρεση και όχι για βολεμένους “υπάκουους” σε ένα αντίχριστο καθεστώς. Γράφτηκε, συνειδητά, με απλό τρόπο, ώστε να αναπτυχθεί από τα κατάλληλα πρόσωπα περισσότερο (έχουμε απαιτήσεις από εσάς αγαπητέ κ. Τσελεγγίδη).

Δεν γράφτηκε γι’ αυτούς που λένε πως μόνο η Θεία Κοινωνία είναι αδιαπραγμάτευτη (όχι και ο τρόπος της Κοινωνίας όμως), άρα και μόνο τότε αφαιρούμε την μάσκα.

– Αλήθεια δεν είδα πουθενά να αναφέρεται ότι την μάσκα θα την αφαιρούν οι πιστοί και όταν πρέπει να ασπαστούν τις εικόνες. Δεν είδα να την αφαιρεί ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ.κ. Ιερώνυμος όταν πήγε να ασπαστεί την εικόνα της Παναγίας, όταν της έβαλε εξ αποστάσεως μετάνοια, έπειτα από την έξοδο του από το νοσοκομείο – 

Αυτοί που δεν ασπάζονται τις εικόνες, είναι κανονικοί αιρετικοί, κατά τους αγίους πατέρες, και αυτό πρέπει να το καταλάβουμε όλοι. Και δεν πρέπει  να δεχόμαστε αυτά που οι διοικούντες την εκκλησίαν όρισαν, αθετώντας τους κανόνες και την διαθήκη των αγίων Πατέρων. Δεν είδα καμία διευκρίνηση από τους Αγίους πατέρες, περί ειδικών συνθηκών (αλήθεια, μέχρι τότε, δεν είχαν επιδημίες/πανδημίες;). Είδα τους πατέρες να αναφέρουν ότι οι εικόνες θεραπεύουν – και το σώμα. 

Λοιπόν, τι θα κάνουμε; Οι άγιοι πατέρες είναι ξεκάθαροι. – “ Τᾦ μὴ ἀσπαζομένω τὰς ἀγίας εἰκόνας, ἀνάθεμα”.

Γι’ αυτό όπως έγραψα και πιο πάνω, τα αναθέματα αύριο, πρέπει να ξεκινήσουν να τα διαβάζουν για τους ίδιους τους εαυτούς τους, οι “συνοδικοί”.

Αν έχουν λίγη αξιοπρέπεια.

Εμείς ας ασπαστούμε τις εικόνες “εύλαλα” και με πόθο.

……………………………………………….

Πηγές

[1] Πρακτικά και πράξεις οικουμενικών και τοπικών συνόδων, Mansi, 13B-13Γ

[2]  Τα Δογματικά και Συμβολικά Μνημεία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας. Τόμος Ι σελ 241

[3] Υποσημειώσεις εις την 7η οικουμενική Σύνοδο. ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΤΗΣ ΝΟΗΤΗΣ ΝΗΟΣ ΤΗΣ ΜΙΑΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ (ΗΤΟΙ ΑΠΑΝΤΕΣ ΟΙ ΙΕΡΟΙ ΚΑΙ ΘΕΙΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ), Εκδόσεις Ρηγόπουλος (2003)

…………………………………………………………………

Παράρτημα

 

Διάφορα Από τα πρακτικά

Πηγή orthopraxia