Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χροσόστομος: «…Από την πρώτη Γυμνασίου, πρέπει ν’ αρχίση η συστηματική διδασκαλία τής αρχαίας Ελληνικής γλώσσης..»

Χαιρετισμός τού Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Χρυσοστόμου, στην πανηγυρική συνεδρία τού Φιλολογικού Συνδέσμου ΣΤΑΣΙΝΟΣ με την ευκαιρία τής πεντηκονταετηρίδας αυτού.

 Αισθάνομαι ιδιαίτερη χαρά και τιμή διότι μού παρέχεται η δυνατότητα, ως Προκαθήμενος τής Κυπριακής Εκκλησίας, να εκφράσω τα θερμότατά μου συγχαρητήρια προς τον Σύνδεσμο Ελλήνων Φιλολόγων Κύπρου «ΣΤΑΣΙΝΟΣ» με την ευκαιρία τής πεντηκονταετηρίδας αυτού.

Αναμφίβολα η ίδρυση τού Συνδέσμου των Φιλολόγων «ΣΤΑΣΙΝΟΣ» το 1962 αποτέλεσε  ένα μεγάλο ιστορικό σταθμό όχι μόνο στα Φιλολογικά δρώμενα τής Πατρίδας μας αλλά και στην καθόλου πνευματική κίνηση, καλλιέργεια και ανάπτυξη των Γραμμάτων στην Κύπρο.

Οι στόχοι τού Συνδέσμου υπήρξαν όντως υψηλόφρονες.  Βασικά, οι Φιλόλογοι, «φιλούντες τους λόγους και σπουδάζοντες περί παιδείαν», κατά τον ορισμό τού περίφημου γραμματικού Φρύνιχου, και ως Φορείς τού Ελληνοχριστιανικού πνεύματος, επεδίωξαν την προαγωγή των κλασικών σπουδών και μέσω αυτών τη συνειδητοποίηση τής αξίας τής ανθρωποπλαστικής παιδείας, ως βάσης τής παιδευτικής αγωγής και τής εθνικής αυτογνωσίας. Πέραν τού θεμελιώδους αυτού στόχου αγωνίστηκαν να επιτύχουν την αναδίφηση των στοιχείων τού κυπριακού πολιτισμού σ’ όλους τους τομείς σε συνάρτηση με τον καθόλου ελληνικό πολιτισμό και την προβολή αυτού στο ευρύτερο κοινό της Κύπρου.

Ασφαλέστατα οι στόχοι υπήρξαν μεγαλεπήβολοι• αλλά ο ένθεος ζήλος και η  βαθύτατη επιστημονική κατάρτιση των Μελών τού εκάστοτε Διοικητικού Συμβουλίου και των εκλεκτών Συνεργατών αυτού συντέλεσαν στην πραγματοποίηση των ευγενικών αυτών πνευματικών επιδιώξεων.

Ο Σύνδεσμος έκανε αισθητή την παρουσία του στην πνευματική κίνηση τής Κύπρου με διαλέξεις επιστημονικού και εκπαιδευτικού περιεχομένου, με τη διοργάνωση επιστημονικών συνεδρίων, με την έκδοση διδακτορικών διατριβών των Μελών του και ιδιαιτέρως με την έκδοση Επιστημονικού Δελτίου τού Συνδέσμου.

Άξια ιδιαίτερης μνείας και επαίνου είναι η συμβολή τού ΣΤΑΣΙΝΟΥ στη διοργάνωση ετήσιων Σεμιναρίων τής Αρχαίας Κυπριακής Γραμματείας, τα οποία λαμβάνουν χώραν κατά την τελευταία εικοσαετία, υπό την επιστημονική καθοδήγηση τού Καθηγητή κυρίου Ανδρέα Βοσκού, με τη συνεργασία και άλλων επιστημονικών Φορέων.

Η αγάπη Σας όμως, ας μού επιτρέψει να εκφράσω απόψε μια έντονη αγωνία, που εδώ και δεκαετηρίδες έχω μέσα μου. Είναι η στάση τής πολιτείας που τηρεί απέναντι στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών και οι δικές μας βαρύτατες ευθύνες απέναντι σ’ αυτήν.

Από την περίοδο τής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης Παπανδρέου- Παπανούτσου, το 1964, μέχρι σήμερα η στάση των διαφόρων κυβερνήσεων υπήρξε αλλοπρόσαλλη. Ποτέ δεν καθιερώθηκε μια ενιαία εκπαιδευτική πολιτική, απέναντι στο μάθημα των αρχαίων ελληνικών, ποτέ δεν καθορίστηκαν ολοκληρωμένοι στόχοι, ώστε να περάσουμε και στη συνείδηση των μαθητών μας το μεγάλο μήνυμα ότι τα Αρχαία Ελληνικά αποτελούν τη ζείδωρη και   ζωογόνα πηγή τού λαμπρού μας πολιτισμού, από την οποία οφείλουμε να ενυδατώνουμε τις ψυχές μας για μια πνευματική και εθνικά καρποφόρα πορεία με ιστορική επίγνωση. Ποτέ μας δεν μπορέσαμε να περάσουμε το μήνυμα, που διακήρυξε το 1977 ο σοφός Βυζαντινολόγος και Ακαδημαϊκός Διονύσιος Ζακυθηνός, ενώπιον τού τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίου Καραμανλή, το 1977.

«…Ένα πράγμα κ. Πρόεδρε πρέπει να γίνη  σεβαστόν. Η αρχαία Ελληνική είναι γλώσσα εθνική και ως τοιαύτη πρέπει να διδάσκεται. Νομίζω, ότι τουλάχιστον, εις τα Γυμνάσια, από την πρώτη Γυμνασίου, πρέπει ν’ αρχίση η συστηματική διδασκαλία τής αρχαίας Ελληνικής γλώσσης, ανεξαρτήτως τής μορφής τής άλλης  γραφομένης γλώσσης, διότι η  ΕΘΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ, η εθνική παίδευσις είναι κατ’ εξοχήν παίδευσις εις την Ελληνικήν γλώσσαν.

Τα αρχαία Ελληνικά γράμματα δεν είναι να τα μάθης μόνον. Είναι η έξοχος παιδευτική των αξία. Είναι ένα έργο και ένας εξευγενισμός.

Νομίζω ότι οι Έλληνες, οι οποίοι θ’ αποφοιτήσουν από το Γυμνάσιον και οι οποίοι δεν θα είναι εις θέσιν να διαβάσουν το Ευαγγέλιον και δεν θα είναι εις θέσιν να διαβάσουν τον Ξενοφώντα και να καταλάβουν την αρχαίαν Ελληνικήν, δεν θα έχουν λάβει εθνικήν  παίδευσιν.

Η εθνική μας Παιδεία είτε το θέλομεν  είτε όχι είναι συνυφασμένη με την παιδείαν της αρχαιότητος και ιδίως τής κλασσικής…».

Σάς παραθέτω και ένα άλλο απόσπασμα για προβληματισμό. Όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ THOMAS WILSON ρωτήθηκε πού οφείλει τον υψηλό του ιδεαλισμό, το κάλλος  των ανθρωπιστικών του ιδεών και την ικανότητά του να διατυπώνει τόσο υπέροχα τις φωτεινές του ιδέες, απήντησε.

«Οφείλω το πάν εις την βαθείαν γνώσιν τής Ελληνικής Γλώσσης, η οποία πειθαρχεί εις την σκέψιν, καθώς και εις τους Έλληνας συγγραφείς, τους οποίους δεν έπαυσα να μελετώ εις το ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΝ. Αυτοί είναι οι διδάσκαλοί μου, εις τους οποίους οφείλω το πάν».

Επειδή έχω τη βαθύτατη πεποίθηση ότι ομιλώ όχι μόνο σε μύστες αλλά και εραστές τής αρχαίας γλώσσας, δεν επιθυμώ να πω οτιδήποτε περισσότερο, παρά να επικαλεστώ τον λόγο τού Θείου Παύλου «…ώρα ημάς ήδη εξ ύπνου εγερθήναι» ( Ρωμ. 13, 11) για να εκπληρώσουμε το χρέος μας προς την  τλήμονα Παιδεία μας και τη χαλεπαίνουσα Πατρίδα μας.

Μετ’ευχών εγκαρδίων

† Ο Κύπρου Χρυσόστομος

Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,

13 Δεκεμβρίου 2012