Ηλίας Μπάκος, Οι κατ᾽ επίφαση καί κατ᾽ ευφημισμόν “Ἐμπειρογνώμονες γιά την ἐκπόνηση νέου Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού καί Γυμνασίου” (2ον)

ΟΙ ΚΑΤ’ ΕΠΙΦΑΣΙΝ ΚΑΙ ΚΑΤ’ ΕΥΦΗΜΙΣΜΟΝ «ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΝΕΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ»

Τοῦ κ. Ἠλία Μπάκου, Δρ. Θεολογίας–Φιλολόγου

 (2ον -Τελευταίον)

Ἀπό τή στήλη αὐτή ἀπευθύνουμε θερμή ἔκκληση πρός τούς θεολόγους τοῦ ΚΑΙΡΟΥ καί ἰδιαίτερα πρός τό Διοικητικό Συμβούλιο ἀποτελούμενο ἀπό τούς: Ἀνδρέα Ἀργυρόπουλο, Πρόεδρο. Μιλτιάδη Κωνσταντίνου Ἀντιπρόεδρο. Γεώργιο Παπαδόπουλο, Γενικό Γραμματέα. Θεόφιλο Ἀμπατζίδη, Ταμία. Σάββα Παυλίδη, Εἰδικό Γραμματέα καί τά μέλη: Γρηγόρη Μαυροκωστίδη, Δημήτριο Μόσχο. Βασίλειο Ξυδιά καί Παναγιώτη Ὑφαντή.

Νά ἀναθεωρήσουν τίς ἀπόψεις περί θρησκειολογικοῦ - πανθρησκειακοῦ μαθήματος γιὰ τό ΜτΘ, διότι ἀδικοῦν καί τόν ἑαυτό τους καί τούς θεολόγους τῶν ἄλλων ὀργανώσεων καί τή μαθητιῶσα νεολαία, ἀλλά κυρίως τήν ἐν Χριστῷ ἀλήθεια καί ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ἀνάγκη ἡ ἀπὸ κοινοῦ ἀντιμετώπιση τῆς ἀθεϊστικῆς καὶ πανθρησκειακῆς λαίλαπας, ποὺ ἐνσκύπτει στὴν Παιδεία μας. Χρειάζεται «Ἑνότης ἐν τῇ Πίστῃ».

* * *

Ὡς κατακλείδα τοῦ σημειώματός μας θά παραθέσουμε εὔστοχες καί βασικές ἐπισημάνσεις στο ὅλο θέμα περί τοῦ ΜτΘ καί τοῦ νέου Προγράμματος Σπουδῶν και τῶν συντακτῶν του τοῦ σεβαστοῦ μας Πατρός Γεωργίου, Ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Γρηγορίου τοῦ Ἁγίου ῎Ορους. Ἄς τίς παρακολουθήσουμε ἀπροκατάληπτα, νηφάλια καί μέ αἴσθημα εὐθύνης ἔναντι Θεοῦ καί ἀνθρώπων:

“Μέ τό νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν, εἰς πεῖσμα τῆς ἀνάγκης για μία Ὀρθόδοξο διδαχή μέ τά “ἀγαθά τῆς βυζαντινῆς μας παραδόσεως”, ἐπιβάλλεται ἔνας σύγχρονος βαρλααμιτισμός, πού εἰσχωρεῖ βάναυσα στά σπλάγχνα τοῦ Γένους. Ἡ οὐμανιστική παιδεία, μέ μορφή διαφορετική ἀπό ἐκείνη τοῦ παλαιοῦ βαρλααμιτισμοῦ, μέ τά χαρακτηριστικά τοῦ πανθρησκειακοῦ συγκρητισμοῦ, εἰσβάλλει στά σχολεῖα, γιά νά ἀκυρώσῃ τήν Παιδεία τοῦ Γένους. Ἐπιχειρεῖται νά ἀποκοποῦν τά παιδιά ἀπό τίς ζωογόνες ρίζες τῆς πατροπαραδότου Ὀρθοδόξου Πίστεως, πού καθιστᾶ τους ἀνθρώπους Σῶμα Χριστοῦ, Ἐκκλησία Χριστοῦ, “κοινωνούς θείας φύσεως” (Β´ Πέτρ. 1, 4), καί νά ἀφομοιωθοῦν στήν χοάνη μιᾶς οὑμανιστικῆς θρησκευτικότητος, πού δεν ἐλευθερώνει τόν ἄνθρωπο ἀπό την ἁμαρτία καί τόν θάνατο, δέν τον ὁδηγεῖ στόν ἁγιασμό καί τήν θέωσι, ἀλλά τοὐναντίον, τόν προετοιμάζει γιά νά ἀποδεχθῇ τήν δαιμονική Πανθρησκεία. Αὐτός ὁ ἰδιότυπος νεοβαρλααμιτισμός ἐπιβάλλεται ἀπό μία μερίδα θεολόγων, οἱ ὁποῖοι δείχνουν πώς ἐχθρεύονται τήν ἡσυχαστικὴ θεολογία τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, τήν μαρτυρική Ὀρθοδοξία τῶν Νεομαρτύρων, τήν ἀσκητική παιδεία τῶν Κολλυβάδων, την ἁπλοϊκή πίστι τῶν ἀγωνιστῶν τῆς Παλιγγενεσίας τοῦ 1821. Οἱ θεολόγοι αὐτοί δέν κατανοοῦν ὅτι ἀντιστρατεύονται τόν λόγο τῶν Προφητῶν, τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Πατέρων, ὁ ὁποῖος δέν ἀναγνωρίζει ἄλλες ὁδούς σωτηρίας πλήν τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. “Οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενί ἡ σωτηρία, οὐδέ γάρ ὄνομά ἐστιν ἕτερον ὑπό τόν οὐρανόν τό δεδομένον ἐν ἀνθρώποις ἐν ὧ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς” (Πράξ. 4, 12). Δέν κατανοοῦν ἑπομένως ὅτι στεροῦντες ἀπό τά Ὀρθόδοξα Ελληνόπουλα τήν ἀναγκαία γι᾽ αὐτά Ὀρθόδοξη ἐκκλησιαστική παιδεία καί ἐπιβάλλοντες τήν δημόσια πολυθρησκειακή θρησκευτική ἐκπαίδευσι, φανερώνουν τήν κρίσι θεολογίας καί πιό πολύ τήν κρίσι πίστεως, στήν ὁποία βρίσκονται, γιά νά θυμηθοῦμε τον σχετικό λόγο τοῦ π. Γεωργίου Φλωρόφσκυ.

Διερωτᾶται κανείς, ἐάν μπορεῖ οἱ θεολόγοι αὐτοί νά θεωροῦνται μέλη τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ὅταν ἐν τοῖς πράγμασι ὑπονομεύουν τό διδακτικό της ἔργο στὶς εὐαίσθητες ἀκόμη ψυχές τῶν μαθητῶν. Ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι δεν μποροῦν νά εἶναι ἐντός τοῦ περιβόλου τῆς Ἐκκλησίας, δέν μποροῦν νά εἶναι μέλη τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ, ἐφ᾽ ὅσον τό ὑποσκάπτουν. Οἱ ἐμπνευσταί τοῦ νέου Προγράμματος Σπουδῶν φαίνεται να πιστεύουν ὅτι ὁ λαός μας δέν χρειάζεται τόν Χριστό στήν Παιδεία, ἀλλά ὅτι ἔφθασε ἡ ὥρα νά ζητήσῃ ἀπό τόν Χριστό νά “ἀπέλθῃ τῶν ὁρίων αὐτῶν”. Ὅμως πρίν ἀπό ἐμᾶς ἄλλοι λαοί, τῶν ὁποίων τίς ἀρχές διδασκαλίας τοῦ θρησκευτικοῦ μαθήματος πασχίζουμε νά ἀντιγράφουμε, εἶχαν διώξει τόν Χριστό ἀπό τήν παιδεία τους καί ἔζησαν τις συνέπειες τῆς ἀπομακρύνσεώς Του. “Τό σχολεῖον τῆς Εὐρώπης ἔχει ἀποχωρισθῆ ἀπό τήν πίστιν εἰς τόν Θεόν. Εἰς αὐτό ἔγκειται ἡ μεταστροφή της εἰς δηλητηριάστριαν, εἰς αὐτό καί ὁ θάνατος τῆς εὐρωπαϊκῆς ἀνθρωπότητος”, εἶπε με κάθε εἰλικρίνεια ὁ βαθύς γνώστης τῆς εὐρωπαϊκῆς κουλτούρας, Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, ὁ ὁποῖος ἔζησε στό ἴδιο του τό σῶμα τήν βαρβαρότητα τῆς ἀποχριστιανοποιημένης Εὐρώπης, ὅταν ἦταν αἰχμάλωτος τῶν Ναζί στά στρατόπεδα τοῦ Νταχάου. Ὁ σύγχρονος νεοελληνικός οὑμανισμός ἐπιβάλλει στούς Νεοέλληνες νά διώξουν ἀπό τήν δημόσια θρησκευτική Ἐκπαίδευσι τόν Χριστό τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως καί νά δεχθοῦν τήν νεοεποχίτικη πολυθρησκειακή θρησκευτική παιδεία, τήν παιδεία τῆς Πανθρησκείας. Ἐλπίζουμε ὅτι ὁ λαός μας δέν θά ὑποκύψῃ στίς ἐπιλογές μιᾶς μειοψηφίας θεολόγων καί διαμορφωτῶν τῆς δημόσιας παιδείας, ἀλλά θαρραλέα θά ζητήσῃ ἀπό τούς ἁρμοδίους παράγοντες τῆς Πολιτείας νά ἐπανεξετάσουν το θέμα, νά τό θέσουν σέ ἔνα οὐσιαστικό δημοψήφισμα, ἀφοῦ ἀκουσθοῦν καί οἱ Ὀρθόδοξες καί οἱ πανθρησκειακές προτάσεις, γιά να ἐπιλέξῃ μόνος του, ἄν ἀκόμη θέλῃ τόν Χριστό στήν Παιδεία ἤ, ἄν ἐπιθυμῇ, τήν ἀπο-Χριστοποίησί της. Πιστεύουμε ὅτι ὁ ἑλληνικός λαός, παρά τίς ἁμαρτίες του πού τον ὡδήγησαν στήν παροῦσα πολύπλευρη κρίσι, στό βάθος τῆς ψυχῆς του εἶναι πιστός στήν Ὀρθοδοξία καί τήν Ἐκκλησία του. Αὐτό τό δείχνει, ὁσάκις οἱ περιστάσεις τοῦ ἐπιτρέπουν νά ἐκφράζῃ ἀνηπηρέαστος τήν πίστι του στόν Χριστό και τήν Ἐκκλησία. Τήν Ὀρθόδοξη Χριστιανική παιδεία προτιμοῦν ὄχι μόνο τό τρία τοῖς ἑκατόν τῶν Νεοελλήνων, πού ἐκκλησιάζονται τίς Κυριακές ἀλλά καί ἡ συντριπτική τους πλειοψηφία, πού αἰσθάνονται και δηλώνουν Χριστιανός Ὀρθόδοξος, πού τιμοῦν τίς μεγάλες ἑορτές τῆς Ἐκκλησίας, πού βαπτίζουν τά παιδιά τους, πού ἀγαποῦν τίς χριστιανικές τους παραδόσεις, πού κάποτε μετανοοῦν γιά τά λάθη τους, πού παίρνουν τό ἐφόδιο τῆς αἰωνίου Ζωῆς, πού ἀφήνουν τήν τελευταία τους πνοή μέ ἐλπίδα στόν Χορηγό τῆς ζωῆς καί Νικητή τοῦ Θανάτου.

Αὐτά τά παρακάμπτουν οἱ ἐπίδοξοι μεταρρυθμισταί τῆς θρησκευτικῆς παιδείας τοῦ Γένους. Θέλουν νά νοιώθουν ἐκσυγχρονισταί και ὄχι “ἑπόμενοι τοῖς ἁγίοις πατράσι”. Ἀλλοιῶς δέν ἐξηγεῖται ἡ ἐμμονή τους σέ δυτικόφερτες μεθόδους, πού ἀκολουθοῦν τίς ἀρχές τῆς θεωρίας τοῦ “θρησκευτικοῦ γραμματισμοῦ”, μιᾶς θεωρίας πού δέν ἀνταποκρίνεται στούς στόχους τῆς Ὀρθοδόξου ἀγωγῆς, πού δέν συμβιβάζεται μέ τήν προοπτική τῆς θεώσεως.

Ἀλλοιῶς δέν ἐξηγεῖται τό ὅτι, ἄν καί εἶναι Ὀρθόδοξοι θεολόγοι, δεν ἀντιλαμβάνονται ὅτι ἡ θρησκευτική ἀγωγή γιά τά Ὀρθόδοξα παιδιά πρέπει νά βασίζεται στήν πίστι και στήν ζῶσα ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας, στό κέντρο τῆς ὁποίας εἶναι ὁ Θεάνθρωπος Κύριος Ἰησοῦς Χριστός.

Γιά μιά ἀκόμη φορά τό ἴδιο δίλημμα ὀρθώνεται μπροστά μας. Οὑμανιστική ἤ θεανθρωποκεντρική παιδεία; Συσχηματισμός μέ τόν κόσμο ἐν ὀνόματι μιᾶς δῆθεν προσαρμογῆς στά νέα κοινωνικά δεδομένα ἤ προσήλωσις στήν πάντοτε καινή καί οὐδέποτε ἐκκοσμικευόμενη παιδαγωγική τοῦ μόνου ἀληθινοῦ Παιδαγωγοῦ, ὁ ὁποῖος μᾶς κάνει δικό Του Σῶμα, Ἐκκλησία Του, αὐθεντική εἰκόνα Του”; Τή φωνή τοῦ καθηγουμένου πατρός Γεωργίου ὀφείλουμε νά την ἀκούσουμε ὄλοι: λαϊκοί καί κληρικοί θεολόγοι, μοναχοί καί ἀσκητές καί προπαντός πολιτειακοί καί Ἐκκλησιαστικοί φορεῖς, πού ἀσχολοῦνται μέ τά κοινά, τήν ἐθνική και θρησκευτική ἀγωγή τοῦ Γένους τῶν Ἑλλήνων, καί ἐκπαιδευτικοί ὅλων τῶν βαθμίδων τῆς Ἐκπαίδευσης. Προπαντός ὅμως ὀφείλουν να δώσουν ἰδιαίτερη προσοχή στην προσπάθεια κάποιων νά ἀλλοιώσουν τό χαρακτήρα τῆς Ὀρθοδοξίας εἴτε μέ τό θρησκειολογικό μάθημα, εἴτε μέ τήν ἀποχριστιανοποίηση τῆς νομοθεσίας τοῦ Δικαίου, εἴτε μέ τήν ἄμβλυνση τῶν δογμάτων τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως, εἴτε μέ τήν ἀποσύνδεση τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τήν Ἱστορία τοῦ ᾽Έθνους, εἴτε, τό καί σοβαρότερο, με τή νόθευση τῆς θείας Λατρείας με γλωσσική μετάφραση τῶν κειμένων τῆς Λατρείας και τήν εἰσαγωγή αὐτῶν, μάλιστα κατ᾽ αὐθαίρετο καί προσωπικό τρόπο, στήν καθημερινότητα τῆς Λατρείας. Τό γεγονός ὅτι σέ ὅλα αὐτά πρωτοστατοῦν καί κάποιοι ἀρχιερεῖς, μέ τό ἐπιχείρημα δῆθεν τῆς κατανοήσεως τῶν κειμένων —γιά τίς μεταφράσεις— , καί τῆς νεωτερικότητας καί πολυπολιτισμικότητας- γιά τήν ἀλλαγή τοῦ Ὀρθοδόξου χριστιανικοῦ μαθήματος σέ θρησκειολογικό, δημιουργεῖ εὔλογες ἀνησυχίες καί ἀπογοήτευση στό εὐσεβές πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι πλέον φανερό ὅτι ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος δέν ἔχει ἄλλα περιθώρια.

Ορθόδοξος Τύπος, 5/10/2012