31 Μαΐ 2010
Επιστολή Ι.Μονής Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου προς το Μητροπολίτη Λεμεσού
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΛΑΓΚΑΔΑ
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ
57018 ΜΕΛΙΣΣΟΧΩΡΙΟΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Εν Μελισσοχωρίω,
τη 23η Μαΐου 2010
Πανιερώτατε Άγιε Λεμεσού,
Ευλογείτε!
Με ανείπωτη χαρά πληροφορηθήκαμε την ομολογιακήν στάσιν στο θέμα της επισκέψεως του Πάπα στην αγιοτόκον νήσο Κύπρο. Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι αυτό συνέβη κατά την σημερινή υπέρλαμπρον ημέρα της Πεντηκοστής. Δοξολογούμε τον Αγαθόν Παράκλητον που ακόμη και στους χαλεπούς καιρούς μας φωτίζει Ποιμένες ώστε να ενεργούν με αποστολικόν θάρρος και ομολογιακόν ζήλον αναπαύοντας τις καρδιές του ποιμνίου τους και αψηφώντας κάθε ιοβόλο απειλή και παραβλέποντας τις πρόσκαιρες και κοσμικές λυκοφιλίες.
Με αυτήν την κίνησίν Σας, Πανιερώτατε, διατρανώσατε ότι φρονείτε τα του Θεού και όχι τα των ανθρώπων. Και έτσι είστε βέβαιος πως «ει ο Θεός μεθ' ημών, ουδείς καθ' ημών». Όμως επιτρέψτε μας να Σάς δηλώσουμε την αμέριστον συμπαράστασίν μας και την υιικήν μας αγάπην. Ήδη η συνέντευξίς Σας- που συνδυάζει απλότητα και βάθος Ορθοδόξου πνευματικότητος και θεολογίας- δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της Μονής μας, ώστε να αναπαυθούν και άλλοι ανά τον κόσμον αδελφοί μας.
Ζητούμε ταπεινώς τις θεοπειθείς ευχές Σας και ευχόμεθα υιικώς το Πανάγιον Πνεύμα να Σάς φωτίζ η και να Σάς ενισχύ η.
Μετά βαθυτάτου σεβασμού ασπαζόμεθα την αγίαν δεξιάν Σας.
Ο Καθηγούμενος
† Αρχιμανδρίτης Κύριλλος
και οι συν εμοί εν Χριστώ αδελφοί.
Πηγή: Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου από: Θρησκευτικά
Τι απαντούν οι Ρωμαιοκαθολικοί στο ερώτημα: Γιατί ο Πάπας θα επισκεφθεί την Κύπρο για να συναντήσει τους Επισκόπους της Μέσης Ανατολής;
Στο ταξίδι του στην Κύπρο αυτήν την εβδομάδα αναφέρθηκε ο Πάπας Βενέδικτος 16ος στο κυριακάτικο κήρυγμά του στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό.
Συγκεκριμένα ο Ποντίφικας είπε ότι αυτήν την εβδομάδα «πραγματοποιώ ένα Αποστολικό ταξίδι στην Κύπρο, για να συναντήσω και να προσευχηθώ με τους εκεί Καθολικούς και Ορθόδοξους πιστούς και να παραδώσω το Κείμενο Εργασίας (Instrumentum Laboris) για την ερχόμενη Ειδική Συνέλευση της Συνόδου των Επισκόπων της Μέσης Ανατολής».
Ο Πάπας Βενέδικτος κάλεσε το ποίμνιό του «να προσεύχεται για την ειρήνη και την ευημερία ολόκληρου του λαού της Κύπρου, καθώς επίσης και για τις προετοιμασίες της Ειδικής Συνέλευσης».
Το Κείμενο Εργασίας θα παραδοθεί από τον Πάπα στους Επισκόπους της Μέσης Ανατολής κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας που θα τελεστεί την Κυριακή, 6 Ιουνίου 2010, στα Κλειστό Στάδιο «Ελευθερία -Τάσσος Παπαδόπουλος».
Η Σύνοδος της Μέσης Ανατολής θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Οκτώβριο. Θα συμμετάσχουν οι Επίσκοποι Κύπρου, Παλαιστίνης, Ισραήλ, Ιορδανίας, Λιβάνου, Συρίας, Ιράκ, Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Κουβέιτ, Ομάν, Υεμένης, Μπαχρέιν, Σαουδικής Αραβίας, Αιγύπτου και Τουρκίας.
Σε εβδομαδιαίο άρθρο του στο ραδιόφωνο του Βατικανού, ο Διευθυντής του Γραφείου Τύπου της Αγίας Εδρας Φεντερίκο Λομπάρντι ανέφερε ότι πολλοί άνθρωποι διερωτούνται γιατί ο Πάπας θα επισκεφθεί την Κύπρο για να συναντήσει τους Επισκόπους της Μέσης Ανατολής και να τους επιδώσει κατευθυντήριες γραμμές, αναφορικά με τη Σύνοδο της Μέσης Ανατολής που θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Οκτώβριο. Η απάντηση, λέει, είναι απλή. «Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να διαβάσουμε τις Πράξεις των Αποστόλων, ο απολογισμός των πρώτων βημάτων στην κήρυξη του Ευαγγελίου στον κόσμο μετά την Ανάληψη του Ιησού».
Η Κύπρος, προσθέτει ο κ. Λομπάρντι, αναφέρεται τουλάχιστον έξι φορές. Ο Βαρνάβας κατάγεται από την Κύπρο, που ήταν από τους πρώτους που ενώθηκε με την κοινότητα των Αποστόλων στην Ιερουσαλήμ. Η Κύπρος είναι ο πρώτος σταθμός, τόσο επεισοδιακός όσο γόνιμος, στο πρώτο ιεραποστολικό ταξίδι των Παύλου και Βαρνάβα και του μετέπειτα Ευαγγελιστή Μάρκου. Ο Βαρνάβας επιστρέφει στην Κύπρο για να κηρύξει το Ευαγγέλιο μετά το χωρισμό του από τον Παύλο. Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του ο Παύλος περνά συχνά από τα παράλια της Κύπρου, ακόμη και κατά τη διάρκεια του τελευταίου ταξιδιού του προς τη Μάλτα και τη Ρώμη.
Επιπρόσθετα, συνεχίζει ο κ. Λομπάρντι, μόνο μια ματιά να ρίξουμε στο χάρτη θα διαπιστώσουμε ότι η Κύπρος είναι ένα στρατηγικό σταυροδρόμι, και ως εκ τούτου ένα πολιτιστικό και πνευματικό σταυροδρόμι, σε μία περιοχή με ιστορία που συνδέεται στενά με τους Αγίους Τόπους. Βρίσκεται στο δρόμο των Ιουδαίων και Χριστιανών προσκυνητών προς και από την Ιερουσαλήμ, ταξιδιωτών μεταξύ Ανατολής και Δύσης, μεταξύ Ασίας και Ευρώπης. «Ενώ από τη μια μας εκπλήττει το γεγονός ότι ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ΙΙ ποτέ δεν επισκέφθηκε την Κύπρο, από την άλλη δεν είναι έκπληξη ότι ο Βενέδικτος ο 16ος έχει με χαρά αποδεχθεί πρόσκληση για να πάει εκεί, ως επισκέπτης και προσκυνητής, σε ένα ταξίδι που είναι μια ιδανική συνέχεια του επίσκεψής του στη Μάλτα, ταξιδεύοντας κατά μήκος της Μεσογείου προς την Ανατολή. Είναι επίσης ένα ταξίδι το οποίο μας θυμίζει το πολύ σημαντικό ταξίδι τον περασμένο χρόνο στους Αγίους Τόπους».
«Η Κύπρος, λοιπόν, μας προσκαλεί να κοιτάξουμε τριγύρω, να προσευχηθούμε και να εκφράσουμε την ελπίδα για τη διάδοση του Ευαγγελίου ότι είναι μία πηγή διαλόγου, εκκλησιαστικής κοινωνίας, ανθρώπινης ανάπτυξης και ειρήνης για όλους, σε μία περιοχή που είναι αγαπητή σε όλους τους πιστούς, αλλά που ακόμη δοκιμάζεται από πολύ πόνο και διχόνοια», καταλήγει στο άρθρο του ο κ. Λομπάρντι.
ΚΥΠΕ- ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ - 31/05/2010
Στην Κύπρο θα υποδεχτούν τον Πάπα ως«Επίσκοπο της Πρεσβυτέρας Ρώμης, κατέχοντα το πρωτείο της τιμής μεταξύ των Επισκόπων της αδιαίρετης Εκκλησίας..»;
Αυξάνουν τα δημοσιεύματα για την επίσκεψη του Πάπα Βενέδικτου στην Κύπρο που αναφέρουν ότι «οφείλουμε να απομονώσουμε τους αντιδρούντες» γιατί «η κοινωνία μας είναι πολυπολιτισμική…..» και ότι οποιεσδήποτε «αντιδράσεις για την επίσκεψη είναι «επικίνδυνο δείγμα θρησκευτικού φανατισμού» και «ακραίο δείγμα αναχρονισμού».
[Για την Εκκλησία της Κύπρου τουλάχιστον τα τελευταία περίπου 50 χρόνια, τόσο επί των μακαριστών Αρχιεπισκόπων Μακαρίου και Χρυσοστόμου του Α’ όσο και επί του σημερινού Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου, η Εκκλησία της Κύπρου αποδέχεται τον Πάπα ως «Πάπα και Επίσκοπο της Πρεσβυτέρας Ρώμης, κατέχοντα το πρωτείο της τιμής μεταξύ των Επισκόπων της αδιαίρετης Εκκλησίας της πρώτης χιλιετίας»]. Διαβάζουμε σε πρόσφατα δημοσιεύματα:
Να αποφευχθούν οι υπερβολές
Είναι προφανές ότι Εκκλησία και Πολιτεία επιχειρούν να ρίξουν τους τόνους σε σχέση με τις αντιδράσεις που προκαλούνται για την επίσκεψη του Πάπα Βενέδικτου ΙΣΤ στην Κύπρο. Και πολύ σωστά αντιδρούν, καθώς οφείλουμε να απομονώσουμε τους αντιδρούντες.
Ο ΠάπαςΒενέδικτος θα επισκεφθεί την Κύπρο με πρόσκληση του Προέδρου Χριστόφια από τις 4 μέχρι τις 6 Ιουνίου, έχοντας και τη συναίνεση της Εκκλησίας της Κύπρου.
Κάποιεςαντιδράσεις Ιεραρχών έχουν εκδηλωθεί, εκτιμούμε ωστόσο ότι το θέμα τούτο θα ξεκαθαρίσει στην Ιερά Σύνοδο αύριο Τρίτη. Ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας έχει με σαφήνεια προειδοποιήσει τους αντιδρούντες για τις επιπτώσεις που θα έχουν. Πρέπεινα συνειδητοποιήσουν όλοι, Ιεράρχες και πολίτες, ότι η επίσκεψη του Πάπα Βενέδικτου είναι σημαντική ως γεγονός και εκ των πραγμάτων αποσπά και την προσοχή διεθνώς. Γι’ αυτό και δεν μπορεί κανείς, την ώρα ακριβώς που η προσοχή των διεθνών ΜΜΕ θα είναι στραμμένη στην Κύπρο, κάποιοι να επιχειρήσουν να προκαλέσουν προβλήματα.
Το πρόβλημα,ωστόσο, δεν είναι μόνο, εάν θα εκτεθεί ή όχι η χώρα, μετά από κάποιες υπερβολικές αντιδράσεις. Αλλά είναι κυρίως θέμα σεβασμού σε έναν επισκέπτη, ανεξαρτήτως τι πρεσβεύει, τι εκπροσωπεί. Όταν για παράδειγμα η Εκκλησία της Κύπρου συμμετέχει ενεργά στο διαθρησκευτικό διάλογο, γιατί να μην αποδέχονται Ιεράρχες της μια επίσκεψη. Όταν η κοινωνία μας είναι πολυπολιτισμική, πώς μπορεί να καταγράφονται τέτοιες αντιδράσεις; Όταν αυτοί που αντιδρούν επικαλούνται τον χριστιανισμό, πώς μπορούν να εκφράζουν τέτοιες προσεγγίσεις και απόψεις;
Θεωρούμεπως επιτέλους θα πρέπει σε αυτή τη χώρα να σοβαρευτούμε. Θα πρέπει σε αυτή τη χώρα να αντιμετωπίζουμε γεγονότα και εξελίξεις, με διευρυμένους ορίζοντες. Είμαστε λαός υπό κατοχή, ο οποίος αγωνίζεται για την απελευθέρωση και την αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για την αποκατάσταση των πανανθρώπινων ελευθεριών. Σε αυτές τις αρχές πιστεύει η πλειοψηφία του κυπριακού ελληνισμού. Όσοι δεν πιστεύουν σε αυτές τις αρχές, δεν πιστεύουν στη δημοκρατία, μπορούν να εξακολουθούν να το πράττουν τούτο σεβόμενοι, όμως, την πλειοψηφία. Τουλάχιστον αυτό θα πρέπει να διασφαλισθεί.
Ενόψειδε της επίσκεψης του Πάπα Βενέδικτου στη χώρα μας, επαναλαμβάνουμε πως πρέπει να αποφευχθούν υπερβολές και γελοιότητες.
«Φιλελεύθερος»- 31/05/2010
Κλίμα πόλωσης στην Ιερά Σύνοδο
Βαρύ κλίμα πόλωσης έχει δημιουργηθεί στους κόλπους της Ιεράς Συνόδου, λόγω της δημόσιας υπαναχώρησης των μητροπολιτών Λεμεσού Αθανάσιου και Κυρηνείας Παύλου για την επίσκεψη του Πάπα, αλλά και από κάποιες δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου, παραδέχονται σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις ιεράρχες. Μέλος της Ιεράς Συνόδου ανέφερε ότι με βάση τη συζήτηση, που έγινε στη συνεδρίαση της 4ης Μαΐου, περισσότερο τον εξέπληξε η δημόσια τοποθέτηση του μητροπολίτη Λεμεσού, παρά του Κυρηνείας. Σύμφωνα με τρεις Ιεράρχες δεν ευσταθεί ο ισχυρισμός του μητροπολίτη Κυρηνείας Παύλου ότι το περιεχόμενο της εγκυκλίου για την επίσκεψη του Πάπα δεν ανταποκρινόταν στις θέσεις, που διατυπώθηκαν στη Σύνοδο. Μάλιστα, ο ένας από τους τρεις Ιεράρχες χαρακτήρισε την εγκύκλιο «ισοζυγισμένη». Το περιεχόμενό της, είπε, κάλυπτε όλους τους Αρχιερείς, και αυτούς που συμφωνούν και αυτούς που διαφωνούν με την επίσκεψη του Πάπα. Ο μητροπολίτης Κύκκου Νικηφόρος εξέφρασε, πριν από τη συνέντευξη στον «Φ» και προσωπικά στον Αρχιεπίσκοπο την αντίθεσή του στη λογική αποβολής Ιεραρχών από τη Σύνοδο. Το ίδιο έπραξε και ακόμη ένας Ιεράρχης. Όμως, άλλος Ιεράρχης έδειξε να συμμερίζεται τη δήλωση του Αρχιεπισκόπου για αποβολή.
Εξάλλου, εκκλησιαστική πηγή επεσήμανε ότι για την Εκκλησία της Κύπρου τουλάχιστον τα τελευταία περίπου 50 χρόνια, τόσο επί των μακαριστών Αρχιεπισκόπων Μακαρίου και Χρυσοστόμου του Α’ όσο και επί του σημερινού Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου, η Εκκλησία της Κύπρου αποδέχεται τον Πάπα ως «Πάπα και Επίσκοπο της Πρεσβυτέρας Ρώμης, κατέχοντα το πρωτείο της τιμής μεταξύ των Επισκόπων της αδιαίρετης Εκκλησίας της πρώτης χιλιετίας».
«Φιλελεύθερος»- 31/05/2010- ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΒΙΚΕΤΟΣ
ΟΠΕΚ: Η επίσκεψη του Πάπα στην Κύπρο είναι από κάθε άποψη χρήσιμη
Η επίσκεψη του Πάπα Βενέδικτου στην Κύπρο στις 4 Ιουνίου αποτελεί ''ένα πολύ σημαντικό γεγονός'' και ''είναι θετικό δείγμα γραφής η Εκκλησία να έχει κεραίες ανοικτές στο σύγχρονο κόσμο, να συνομιλεί με τα άλλα χριστιανικά δόγματα και να αναπτύσσει επαφές με τις άλλες θρησκευτικές κοινότητες'', αναφέρει ο ΟΠΕΚ.
Σε ανακοίνωσή του, ο ΟΠΕΚ σημειώνει ότι ''η επίσκεψη του Πάπα στην Κύπρο είναι από κάθε άποψη χρήσιμη'' και θεωρεί ότι ''οι αντιδράσεις για την επίσκεψη, κυρίως από συσταθείσες επί τούτου επιτροπές, συνιστούν επικίνδυνο δείγμα θρησκευτικού φανατισμού και αποτελούν ακραίο δείγμα αναχρονισμού έξω από τις προσδοκίες μιας σύγχρονης κοινωνίας''.
''Η Κύπρος χρειάζεται να πάρει πρωτοβουλίες για να διαδραματίσει έναν βασικό ρόλο στην ολοένα και πιο ισχυρή τάση για επικοινωνία είτε μεταξύ των κρατών είτε μεταξύ των θρησκειών. Ετσι, θα δυναμώσει τη φωνή της ως γέφυρα διαλόγου και συνεννόησης και θα ηγείται μιας προσπάθειας που εξυπηρετεί τις ανάγκες τού σύγχρονου κόσμου'', καταλήγει.
iKypros - 29/05/2010
Η Παγκύπρια Ένωση Ελλήνων Θεολόγων για την επίσκεψη του Πάπα
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ Π.Ε.Ε.Θ. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΠΑΠΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Π. Ε. Ε. Θ. συνήλθε σήμερα Παρασκευή 28.5.2010 και συζήτησε το τρέχον θέμα της επικαιρότητας, που είναι η επίσκεψη στη Κύπρο του Πάπα Βενέδικτου.
Διατυπώνουμε την άποψη πως η επίσκεψη αυτή από μόνη της, εκκλησιαστικά δε σημαίνει απολύτως τίποτε. Δεν επισκέπτεται την Κύπρο ως κάποιο σημαίνον πρόσωπο της Εκκλησίας του Χριστού, αλλά απλά και μόνο ως πολιτικός άρχοντας του κράτους του Βατικανού και ως πνευματικός θρησκευτικός ηγέτης των εδώ Λατίνων και Μαρωνιτών.
Πιστεύουμε πως, όπως ο κάθε άνθρωπος είναι ελεύθερος να επισκεφτεί τον τόπο μας, έτσι και ο Πάπας έχει αυτό το δικαίωμα. Επίσης και η στοιχειώδης ευγένεια, μας επιβάλλει να του παράσχουμε τη δική μας φιλοξενία όπως έπραξε και ο Πάπας όταν οι δικοί μας πολιτικοί και εκκλησιαστικοί άνδρες τον επισκέφτηκαν και τους φιλοξένησε. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο Αρχιεπίσκοπος που τον επισκέφτηκαν στο Βατικανό, ας ανταποδώσουν τα οφειλόμενα.
Επομένως δε βλέπουμε να δημιουργείται κάποιο πρόβλημα ή κίνδυνος από την εδώ επίσκεψη του Πάπα όπως δε δημιουργείται και από την επίσκεψη άλλων σημαινόντων προσωπικοτήτων.
Οι όποιες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας για το πρόσωπο του Πάπα είναι αχρείαστες
Διαφωνούμε όμως πλήρως με το να υποδεχθεί το Πάπα κατά την άφιξή του στο αεροδρόμιο σύσσωμη η Ιερά Σύνοδος. Η υποδοχή αυτή, εύλογα δημιουργεί στον πιστό και ευσεβή λαό, δικαιολογημένες ανησυχίες που καλό είναι να τις αφουγκράζονται και να τις υπολογίζουν οι Ποιμένες του. Το Ορθόδοξο αισθητήριο των απλών ανθρώπων της Εκκλησίας μας, χρειάζεται σεβασμό από τους διοικούντες την Εκκλησία, οι οποίοι θα πρέπει πάντοτε να ενεργούν σύμφωνα με το Ορθόδοξο εκκλησιαστικό φρόνημα.
Ιδιαίτερη φροντίδα χρειάζεται στο ευαίσθητο αυτό θέμα. Τα έργα μας δε θα πρέπει να είναι σε διάσταση με την Ορθόδοξη θεολογία μας. Η ορθόδοξη Θεολογία μας, που είναι έκφραση της γνήσιας αγιοπνευματικής παράδοσης, στηρίζεται σε απαράβατους εκκλησιαστικούς Κανόνες που λειτουργούν ως ασφαλιστικές δικλείδες σε πιθανές εκκλησιολογικές παρεκτροπές. Είναι ως εκ τούτου αδύνατο να συμβεί παρεκτροπή όταν όλοι τηρούμε τους ιερούς Κανόνες.
Αν για παράδειγμα επισκεφτεί την Κύπρο ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης τότε όχι μόνο επιτρέπεται αλλά και επιβάλλεται η παρουσία όλης της Ιεράς Συνόδου. Επιπλέον και ο λάος αυθόρμητα μπορεί να παρευρεθεί και να επευφημήσει τον προκαθήμενο της Εκκλησίας του Χριστού.
Στην περίπτωση της άφιξης του Πάπα παρευρισκόμενη η Συνοδος της Εκκλησίας μας, αμέσως έρχεται σε σύγκρουση με την αλήθεια ότι ο Πάπας είναι αιρεσιάρχης, που όχι μόνο δεν είναι επίσκοπος, αλλά ούτε καν λαϊκό μέλος της μίας, αγίας, καθολικής και αποστολικής Εκκλησίας.
Επομένως αυτοί που σφάλλουν ενώπιον του Αγίου Πνεύματος που έδωσε τους κανόνες για να τηρούνται, δεν είναι ο πιστός λαός που διαμαρτύρεται για την παράβλεψή τους αλλά οι ίδιοι οι παραβάτες.
Έχοντες αυτά υπόψιν ως Π.Ε.Ε.Θ., νοιώθουμε την ίδια ανησυχία με τον κάθε πιστό χριστιανό, αλλά και με τους μητροπολίτες και επισκόπους της Ιεράς ημών Συνόδου που, εκφράζοντας την επίσημη θέση της Εκκλησίας, ευθυγραμμίστηκαν με την μακραίωνη Πατερική Παράδοσής της ορθοτομώντας τον λόγο της αληθείας διαχρονικά.
Από την Παγκύπρια Ένωση Ελλήνων Θεολόγων ( Π.Ε.Ε.Θ.)
από: Θρησκευτικά
30 Μαΐ 2010
Μοναχός Μωυσής, Αγιορείτης, Ο νέος χιλανδαρινός ηγούμενος
Γράφει ο μοναχός Μωυσής, αγιορείτης
Την Κυριακή 16 Μαΐου 2010 πραγματοποιήθηκε κατά την αρχαία αγιορείτικη τάξη η ενθρόνιση του νέου ηγουμένου της ιεράς μονής Χιλανδαρίου Αγίου Όρους, αρχιμανδρίτη Μεθοδίου. Η μονή αυτή ιδρύθηκε τον 13ο αιώνα από τους αγίους Συμεών και Σάββα (πατέρας και υιός) του ηγεμονικού οίκου των Σέρβων Νεμάνια.
Μετά την κοίμηση, προ διμήνου, του ηγουμένου Μωυσέως, η αδελφότητα συνήλθε, βάσει του εσωτερικού κανονισμού της και του καταστατικού χάρτη του Αγίου Όρους, κατά καθορισμένη ημερομηνία, και εξέλεξε κατά πλειοψηφία τον νέο ηγούμενό της.
Την Ιεροκοινοτική Επιτροπή αποτελούσαν οι αντιπρόσωποι των μονών Μ. Λαύρας ιερομ. Νικόδημος, Βατοπεδίου Γ. Βαρνάβας, Ζωγράφου Γ. Ευθύμιος, Εσφιγμένου ιερομ. Γαβριήλ και Κωνσταμονίτου Γ. Εφραίμ. Παρέστησαν οι αρχιμανδρίτες ηγούμενοι των μονών Βατοπεδίου Εφραίμ, Παντοκράτορος Γαβριήλ, Ζωγράφου Αμβρόσιος, Φιλοθέου Νικόδημος, Σταυρονικήτα Τύχων, Ξενοφώντος Αλέξιος, Εσφιγμένου Χρυσόστομος, Στουντένιτσα Σερβίας Τύχων ως εκπρόσωπος του πατριάρχη των Σέρβων Ειρηναίου, Κορώνης Μεθόδιος και Τ. Προδρόμου Βεροίας Πορφύριος. Παρευρέθησαν επίσης ο νέος πολιτικός διοικητής του Αγίου Όρους Α. Κασμίρογλου, ο εν Θεσσαλονίκη πρόξενος της Σερβίας, εκπρόσωποι και άλλων μονών και σκητών και πολλοί προσκυνητές από την Ελλάδα και τη Σερβία.
Κατά την τάξη, την ηγουμενική ράβδο παρέδωσε στον νέο ηγούμενο ο αντιπρόσωπος της ιεράς μονής Μεγίστης Λαύρας, ο οποίος τον προσφώνησε κατάλληλα. Τον ενθρονιστήριο λόγο του εκφώνησε ο ηγούμενος Μεθόδιος με σεμνότητα, με ωραίο περιεχόμενο και καλά ελληνικά, και αναφέρθηκε στην ιστορία της μονής, στους προκατόχους του, στις μακραίωνες και αγαθές σχέσεις Αγίου Όρους και Σερβίας διά της μονής Χιλανδαρίου, η οποία αποτελεί πνευματικό και πολιτιστικό λίκνο της ομόδοξης και φιλοαθωνίτιδος Σερβίας.
Τη θεία λειτουργία, με το πολυιερατικό συλλείτουργο και τις ωραίες ψαλμωδίες στα ελληνικά και σερβικά, ακολούθησε πλούσια τράπεζα για όλους. Κατά το τέλος του γεύματος τον ενθρονισθέντα ηγούμενο προσφώνησαν με σύντομες προσλαλιές ο ηγούμενος της μονής Βατοπεδίου και ο πολιτικός διοικητής. Στο τέλος ευχαρίστησε όλους ο νέος ηγούμενος και ζήτησε τις προσευχές όλων προς ενίσχυση του έργου του.
Ο νεοενθρονισθείς ηγούμενος αρχιμανδρίτης Μεθόδιος Χιλανδαρινός προέρχεται από ευσεβή οικογένεια της Σερβίας. Αρκετά νέος ήρθε να μονάσει στο Άγιον Όρος. Είναι σεμνός, συνετός, προσηνής, ευγενής και συμπαθής. Τη μονή στελεχώνουν τα τελευταία έτη αρκετοί φιλόθεοι, φίλεργοι και φιλότιμοι νέοι μοναχοί προερχόμενοι όλοι από τη Σερβία. Μαζί με τους παλαιότερους έμπειρους μοναχούς θα συνδράμουν ασφαλώς στο όλο έργο του νέου καλοκαγάθου ηγουμένου τους. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της μονής σήμερα είναι η αποκατάσταση των σοβαρών ζημιών που υπέστη από την προ δεκαετίας μεγάλη πυρκαγιά.
Πιστεύουμε, ελπίζουμε και ευχόμεθα η Παναγία η Τριχερούσα, η πολυσέβαστη και θαυματουργή εικόνα του καθολικού ναού, να νεύσει στις καρδιές των ιθυνόντων για την αποκατάσταση της ωραιότατης αυτής μονής.
Φεύγοντας από τη μονή είχαμε τη δυνατή αίσθηση ότι αίσια αρχίζει μια νέα πορεία για τη σπουδαία αυτή μονή υπό την εμπνευσμένη καθοδήγηση του πολλά υποσχόμενου νέου ηγουμένου της αρχιμανδρίτη Μεθοδίου. Όλοι πιστεύουν ότι οι προσδοκίες τους δεν θα διαψευσθούν.
Μητροπολίτης Κύκκου Νικηφόρος, «Αγαπώ και τιμώ τον Πάπα ως άνθρωπο και αδελφό» «Συνηγορώ υπέρ αποβολών ιεραρχών από την Ιερά Σύνοδο»
«Απολογούμαι εκ μέρους του Αθανάσιου»
>>Αγαπώ και τιμώ τον Πάπα ως άνθρωπο και αδελφό >>Συνηγορώ υπέρ αποβολών ιεραρχών από την Ιερά Σύνοδο >>Η μονή Κύκκου δεν έχει μηχανή που κόβει λεφτά >>Μου ζητούν χρήματα ακόμα και μέσα στην εκκλησία κατά τη διάρκεια της θείας λειτουργίας >>Ο Πρόεδρος είναι αδελφικός μου φίλος, αλλά θα με βρει απέναντί του >>Η νέα φορολογία για ακίνητη ιδιοκτησία είναι καταστροφική και θα αντισταθούμε >>Αν επιμένουν να δώσουμε €163 εκατ. πρέπει να πουλήσουμε και τις εκκλησίες.
Σήμερα στην Καυτή Καρέκλα ο Μητροπολίτης Κύκκου και Τηλλυρίας Νικηφόρος
Ιδιαίτερα επικριτικός με τον Μητροπολίτη Λεμεσού Αθανάσιο παρουσιάζεται ο Μητροπολίτης Κύκκου και Τηλλυρίας Νικηφόρος. Αιτία, αποτέλεσαν οι δηλώσεις και οι χαρακτηρισμοί που απέδωσε ο πρώτος στον Πάπα Βενέδικτο, παραμονές της ιστορικής, όπως χαρακτηρίζεται, επίσκεψής του στην Κύπρο. Ο Κύκκου Νικηφόρος, αφού καθιστά σαφές πως η Ορθοδοξία δεν κινδυνεύει από την επίσκεψη του Πάπα στην Κύπρο, αλλά από τις ακρότητες και το φανατισμό, απολογείται στους Μαρωνίτες και στους Λατίνους της Κύπρου για τις τοποθετήσεις του Άγιου Λεμεσού που με διάφορα επίθετα προσέβαλε τον θρησκευτικό τους ηγέτη.
Τα πυρά του Μητροπολίτη Κύκκου από την Καυτή Καρέκλα δέχεται και η κυβέρνηση Χριστόφια τόσο για την απαίτηση καταβολής από την Εκκλησία ποσού ύψους €163 εκατ. όσο και για τη νέα φορολογία που προωθεί στην ακίνητη περιουσία. «Μπορεί να είμαστε αδελφικοί φίλοι, αλλά θα με βρει απέναντι του ο Πρόεδρος Χριστόφιας. Θα αντισταθούμε στη νέα φορολογία που θα είναι καταστροφική για την Εκκλησία» υπογραμμίζει.
Ο Πανιερότατος δεν παραλείπει να αναφερθεί στη λανθασμένη εντύπωση που επικρατεί ότι η Εκκλησία και δη η Μονή Κύκκου «έχει μηχανή που κόβει λεφτά» και δίνει ξεκάθαρη απάντηση στα όσα λέγονται υπό μορφή ράδιου αρβύλα για την περιβόητη συμφωνία στο Μετόχι του Κύκκου, που ανέδειξε τον σημερινό Αρχιεπίσκοπο.
Η επίσκεψη του Πάπα στην Κύπρο παρόλο που χαρακτηρίστηκε ιστορική, εντούτοις, δίχασε την Ιερά Σύνοδο. Εσείς Πανιερότατε, ασπάζεστε τη θέση του Μητροπολίτη Λεμεσού Αθανάσιου, καθώς και άλλων μελών της Συνόδου ότι, δεν πρέπει να πραγματοποιηθεί αυτή η επίσκεψη;
Καταρχήν θέλω να δηλώσω ότι, ως ορθόδοξος ιεράρχης είμαι εχθρός κάθε ακρότητας και αντίθετος προς κάθε φανατισμό. Σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας μας, στη βάση κάθε φανατισμού υπάρχει η αμαρτία του εγωισμού που ισοδυναμεί με την ακαθαρσία της πορνείας, αφού σύμφωνα με το λόγο του Θεού «ακάθαρτος ενώπιον Κυρίου πας υψηλοκάρδιος».
Οποιοσδήποτε επίσκοπος της Ορθοδόξου Εκκλησίας οφείλει να υψώνει με παρρησία τη φωνή του για να υπερασπίζεται την πίστη και τα δίκαια της Εκκλησίας του. Ουδεμία μετακίνηση δεν επιτρέπεται από τα δόγματα της Ορθοδοξίας. Όχι όμως πάθος αλόγιστο, φανατισμός και τύφλωση. Η Ορθοδοξία μας πρέπει να είναι φλογερή αλλά όχι μισαλλόδοξη, διότι ο φανατισμός και η μισαλλοδοξία είναι εκδηλώσεις αμαρτωλές και αντίθετες με το κήρυγμα του Θεανθρώπου. Είναι μακράν της ύψιστης χριστιανικής αρετής της αλήθειας όσοι αρνούνται να δεχθούν και να διαλεχθούν με τους αλλόδοξους και αλλόθρησκους.
Εγώ σέβομαι τον Πάπα, ως θρησκευτικό πνευματικό αρχηγό 1,5 δισεκατομμυρίου Ρωμαιοκαθολικών Χριστιανών.
Τον αγαπώ και τον τιμώ ως άνθρωπο και ως αδελφό και θα συμμετάσχω σε όλες τις εκδηλώσεις που θα γίνουν προς τιμήν του. Και νιώθω να μην κινδυνεύει καθόλου, μα καθόλου η Ορθοδοξία μου, η πίστη μου.
Επισκεφθήκατε το Βατικανό με τον Μακαριότατο;
Συνόδευσα τον Μακαριότατο και ναι, μείναμε για μια εβδομάδα στο Βατικανό, φιλοξενούμενοι του Πάπα. Φάγαμε πολλές φορές μαζί του και επιστρέψαμε στην Κύπρο, Ορθόδοξοι ως είμαστε και ουδόλως μολύνθηκε η πίστη μας. Συνεπώς, δεν συμφωνώ με αυτούς που σκανδαλίζονται με την επίσκεψη του Πάπα και βεβαίως, δεν ασπάζομαι τη θέση ούτε του Λεμεσού Αθανάσιου ούτε και των άλλων Αδελφών που διαφωνούν με την επίσκεψή του στην Κύπρο. Εκείνο όμως που με ξένισε πάρα πολύ είναι η συνέντευξη του Αγίου Λεμεσού την περασμένη Κυριακή στον «Φ». Μέσα στην Ιερά Σύνοδο ο Άγιος Λεμεσού ζήτησε να διαφοροποιηθεί και να μην παρευρεθεί στις εκδηλώσεις προς τιμήν του Πάπα. Η Σύνοδος σεβάστηκε την άποψή του καθώς και άλλων μελών της Ιεράς Συνόδου. Νομίζω ότι ήταν αρκετό το θέμα να μείνει ώς εκεί. Εντός δηλαδή της Ιεράς Συνόδου. Διαφωνώ με τη συνέντευξη του Λεμεσού Αθανάσιου για δυο λόγους: Πρώτον, ο χρόνος που επέλεξε να μιλήσει δεν ήταν ο ορθός, παραμονές της αφίξεως του Πάπα. Εφόσον είχε υπόψη του τα επεισόδια που προκάλεσαν πρόσφατα φανατικοί, δεν έπρεπε να ρίξει λάδι στη φωτιά. Θα μπορούσε ο Άγιος Λεμεσού να πει αυτά που θέλει και πιστεύει αμέσως μετά την επίσκεψη του Πάπα. Δεύτερον, κόσμησε τον Πάπα με πολλά επίθετα. Δεν μπορείς να προσβάλεις το θρησκευτικό Αρχηγό οποιουδήποτε δόγματος ή οποιασδήποτε θρησκείας, πολύ περισσότερο τον Πάπα που είναι ο θρησκευτικός Αρχηγός των Μαρωνιτών και των Λατίνων που ζουν στην Κύπρο. Πρέπει όταν ανοίγουμε το στόμα μας να μετρούμε το βάρος των λέξεών μας και τον αντίκτυπο που θα έχουν. Γιατί αυτήν τη στιγμή οφείλω μια απολογία ως επίσκοπος προς τους Αδελφούς Μαρωνίτες και Λατίνους που ζουν στην Κύπρο, για τις δηλώσεις του Άγιου Λεμεσού. Να μην παρασυρθούν και να μην στενοχωρηθούν από τις διαφημιζόμενες αρνητικές τοποθετήσεις είτε μελών της Ιεράς Συνόδου είτε και άλλων φανατισμένων λαϊκών εναντίον του Πάπα. Η μεγάλη πλειοψηφία του λαού μας, αγκαλιάζει με πολλή στοργή και αγάπη τους αδελφούς Μαρωνίτες και Λατίνους. Βεβαίως, σέβομαι τις απόψεις οποιουδήποτε μέλους της Ιεράς Συνόδου, όπως αυτοί σέβονται τη δική μου. Ήταν αχρείαστη η συνέντευξη του Λεμεσού Αθανάσιου και δεν έπρεπε να δοθεί.
Αφού διαφοροποιήθηκαν στην Ιερά Σύνοδο ο Λεμεσού Αθανάσιος και άλλοι Ιεράρχες, τότε πώς δόθηκε στη δημοσιότητα κοινό ανακοινωθέν από την Ιερά Σύνοδο;
Για το ανακοινωθέν έδωσαν τη συγκατάθεσή τους όλοι. Και αυτοί που σκανδαλίζονται και αυτοί που δεν σκανδαλίζονται από την επίσκεψη του Πάπα. Επειδή ακριβώς ορισμένα σωματεία και σύνολα φανατισμένων υπερ - ορθοδόξων θα έλεγα, κυκλοφορούσαν φυλλάδια και βιβλία παρουσιάζοντας ούτε λίγο - ούτε πολύ, την άφιξη του Πάπα στην Κύπρο ως κατάλυση της Ορθοδοξίας, αισθανθήκαμε την ανάγκη, ως ιεράρχες να ενημερώσουμε σωστά το λαό καθώς επιχειρείτο προσπάθεια παραπλάνησής του.
Θεωρείτε ότι ο Μακαριότατος θα πρέπει να υλοποιήσει τις προειδοποιήσεις που απηύθυνε σε ιεράρχες ότι, σε περίπτωση που αρνηθούν να παραστούν σε εκδηλώσεις προς τιμήν του Πάπα, θα τους αποβάλει από την Ιερά Σύνοδο;
Οφείλω να σας πω ότι, ως μέλος της Ιεράς Συνόδου αισθάνθηκα και εγώ θιγμένος από αυτές τις δηλώσεις. Τα μέλη της Ιεράς Συνόδου, Μητροπολίτες και Επίσκοποι, δεν είμαστε μαθητούδια για να μας τραβάει από το αφτί ο εκάστοτε Προκαθήμενος και να μας πετάει έξω ή να μας αποβάλλει. Ο κάθε ιεράρχης, για να φτάσει εκεί που έφτασε, είχε μια μακρά πορεία δράσης μέσα στην Εκκλησία η οποία τον καταξίωσε και έτσι πρέπει να σεβόμαστε όχι μόνο τον Αρχιεπίσκοπο, αλλά και τα μέλη της Ιεράς Συνόδου. Έχει το δικαίωμα ο Προκαθήμενος, εάν το επιθυμεί, να κάνει εισήγηση στην Ιερά Σύνοδο για αποβολή ιεραρχών, αλλά είναι η Ιερά Σύνοδος που θα αποφασίσει. Η άποψη η δική μου είναι ότι ο Αρχιεπίσκοπος, δεν πρέπει να θέσει ένα τέτοιο θέμα στη Σύνοδο. Εάν όμως τεθεί, εγώ θα διαφωνήσω. Είμαι εναντίον κάθε πνευματικής τρομοκρατίας. Επειδή ξέρω τον Αρχιεπίσκοπο, είμαι βέβαιος ότι θα εισηγηθεί κάτι τέτοιο μόνο όταν και εφόσον διαπιστώσει ότι, ένας ιεράρχης συνεργεί σε ακρότητες και συνδαυλίζει το φανατισμό. Τότε και εγώ θα συνηγορήσω υπέρ αποβολής αυτού του Συνοδικού.
«Φιλελεύθερος»30/05/ 2010
Πρωτοπρ. Πολύκαρπος Τύμπας, «Θεέ μου λυπήσου την χώρα μας»
Του πρωτ. Πολυκ. Γρ. Τύμπα
Είναι κραυγή του δυναμικού Μητροπολίτου Καλαβρύτων Αμβροσίου. Έχει υπότιτλο: «Ο Χριστός είναι ο μεγάλος εξόριστος από την ζωή μας» και δημοσιεύεται στον «Ορθόδοξο Τύπο» της 14 Μαΐου 2010. Αξίζει να μελετηθεί από όλους τους Έλληνες που αγαπούν την Πατρίδα.
«Γράφει, λοιπόν: Θεέ μου λυπήσου την χώρα μας. Η Ελλάδα κατοικείται από παράφρονες! Δός μας την μεταξύ μας αγάπη! Περίσσευσε το μίσος!
Χωρίς να διεκδικούμε την ιδιότητα του προφήτου εγράψαμε ήδη, ότι μετά τις αποφάσεις του Δ.Ν.Τ. θα ακολουθήσει κοινωνική αναστάτωση! Και δυστυχώς ήλθε τόσο γρήγορα! Όσο οι καταχρηστές του ιδρώτος του Ελληνικού Λαού παραμένουν ελεύθεροι και ατιμώρητοι, τόσο οι αναταραχές στους δρόμους εντείνονται. Όσο συνεχίζεται η φαγωμάρα των Πολιτικών Αρχηγών μέσα στη Βουλή, τόσο περισσότερο η κοινωνική αναταραχή στους δρόμους θα γίνεται πιο σκληρή! Δεν την δικαιολογούμε, απλώς την περιγράφουμε.
Αδελφοί μου Έλληνες, πληρώνουμε το τίμημα της αποστασίας μας από τον δρόμο του Θεού! Η Ελληνοχριστιανική αγωγή των παιδιών μας, την οποία επιβάλλει ακόμη το Σύνταγμα ως ιδεώδες της Παιδείας, εγκαταλείφτηκε πια! Το μάθημα των θρησκευτικών γίνεται μάθημα θρησκειολογίας. Τα θρησκευτικά σύμβολα εξοβελίζονται από τις Αίθουσες Διδασκαλίας! Αντί της καθιερωμένης προσευχής προς τον αληθινό Θεό στα Σχολεία μας, δειλά – δειλά εισάγεται η απαγγελία αποσπασμάτων από ποιήματα του Ρίτσου και το Υπουργείο Παιδείας κωφεύει! Η Χριστιανική μας ιδιώτης απαλείφτηκε από τις ταυτότητες. Η Χριστιανική ηθική καταπατείται φανερά. Όσοι διάγουν ηθικά θεωρούνται αρρωστημένες υπάρξεις! Η αγνότης είναι ξεπερασμένη ιδέα! Χλευάζεται πια! Η ισοβιότης στον γάμο είναι λάθος πορεία. Η ομοφυλοφιλία θεωρείται φυσικός τρόπος ζωής! Η Μύκονος έγινε σύμβολο ακολασίας. Ο Χριστός μας έγινε ο μεγάλος εξόριστος! Έτσι λοιπόν άρχισε η κοινωνική σήψις Κύριε, σώσον τους ευσεβείς! Κύριε σώσον την Ελλάδα μας. Κύριε σώσον τον κόσμον!».
Εμείς θα επαναλάβουμε την επωδό μας. Μόνο η μετάνοια και η επιστροφή στον Ιησού Χριστό μας θα μας σώσει.
«Η ΕΡΕΥΝΑ» 30 Μαΐου 2010
Παναγιώτης Τελεβάντος, Θυελλώδης Συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Κύπρου
ΘΥΕΛΛΩΔΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Του Παναγιώτη Τελεβάντου
==============
Η τελευταία έκδοση της εκκλησιαστικής εφημερίδας “Ορθοδόξος Τύπος”, παρουσιάζει, με τέσσερα κείμενα που δημοσιεύει, τέσσερις εκδοχές, αναφορικά με την έλευση του Πάπα, που αλληλοσυμπληρώνουν η μια την άλλη, έστω και αν σε ορισμένα σημεία αφήνουν κενά. Σε τελευταία, όμως, ανάλυση και τα τέσσερα κείμενα καταλήγουν στο ομόφωνο συμπέρασμα ότι ο Πάπας είναι αιρετικός, ότι δεν θα έπρεπε να προσκληθεί και ότι η επίσκεψή του στην Κύπρο εις ουδέν θα ωφελήσει το εθνικό μας θέμα.
ΟΜΟΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝΩΦΕΛΕΣ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ
_____________
Καταρχήν η Ιερά Μονή Σταυροβουνίου, με τη μνημειώδη ελεγκτική επιστολή της προς την Ιεραρχία, έγινε ο καταλύτης των εξελίξεων της αντίδρασης στην έλευση του Πάπα. Ακολούθως ο Σεβασμιότατος Λεμεσού πρώτος μεταξύ των ιεραρχών μας είχε το ηγετικό ανάστημα και το σθένος να διαχωρίσει τη θέση του από την υποδοχή του Πάπα. Στη συνέχεια ο Μητροπολίτης Κυρηνείας κ. Παύλος με σαφήνεια χαρακτηρίζει αίρεση τον Παπισμό και δηλώνει ότι αρνείται να παραστεί στην υποδοχή του Πάπα. Τέλος ο κ. Παπαβασιλείου με την εμπεριστατωμένη του ανάλυση εξηγεί τους λόγους για τους οποίους είναι ανεδαφική η ελπίδα ότι θα προκύψει ωφέλεια για το εθνικό μας θέμα από την παπική επίσκεψη. Ταυτόχρονα επισημαίνει το απαράδεκτο περιεχόμενο της εγκυκλίου που υπέγραψαν οι συνοδικοί της Εκκλησίας μας.
ΕΛΠΙΖΟΥΜΕ ΟΤΙ Η ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΙΚΗ ΛΑΙΛΑΠΑ ΘΑ ΑΝΑΧΑΙΤΙΣΘΕΙ
________________________
Τα τέσσερα αυτά κείμενα σηματοδοτούν τη διαφοροποίηση των δεδομένων που επικρατούσαν μέχρι τώρα. Η ελπίδα για ανατροπή της οικουμενιστικής πορείας της Κυπριακής Εκκλησίας είναι βάσιμη. Αν η Ιερά Μονή Σταυροβουνίου δεν έστελλε την ελεγκτική επιστολή η επίσκεψη του Πάπα θα πραγματοποιείτο αθόρυβα με την απουσία ορισμένων ιεραρχών από την υποδοχή. Τώρα ευτυχώς η κατάσταση διαφοροποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό. Το ποίμνιο της Εκκλησίας αισθάνεται ότι υπάρχει ελπίδα ανάσχεσης της οικουμενιστικής πλημμυρίδας που εξευτελίζει και διαπομπεύει urbi et orbi την Εκκλησία της Κύπρου. Προσευχόμαστε ότι και άλλοι ιεράρχες μας (όχι μόνον οι Μητροπολίτες Λεμεσού και Κυρηνείας) θα αποστούν από τις οικουμενιστικές πρακτικές. Εγκυρες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Μητροπολίτης Τριμυθούντος Βαρνάβας και οι Θεοφιλέστατοι Λήδρας Επιφάνιος και Αμαθούντος Νικόλαος θα υπερασπιστούν τις ορθόδοξες θέσεις.
ΘΥΕΛΛΩΔΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ
________________
Την επόμενη Τρίτη συνέρχεται η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου, η οποία αναμένεται να είναι θυελλώδης. Ο Αρχιεπίσκοπος, ως μη όφειλε, απείλησε δημόσια ότι θα προτείνει να αποβληθούν για ένα χρόνο από τις εργασίες της Συνόδου οι συνοδικοί που θα απόσχουν από την υποδοχή του Πάπα!!! Θέλουμε να πιστώσουμε τον Μακαριότατο ότι εκτόξευσε αυτή την αχαρακτήριστη απειλή εν τη παγκοίνως γνωστή αθυροστομία αυτού. Ελπίζουμε ότι δεν θα επιδιώξει να υλοποιήσει την απειλή. Ακόμη και αν ένα τυφλό πάθος τον οδηγήσει να προτείνει τέτοια τιμωρία ευελπιστούμε ότι δεν θα βρει ανταπόκριση από τους άλλους συνοδικούς. Μόνον ο Θεός ξέρει ποιες απρόβλεπτες συνέπειες θα προκύψουν από τυχόν υιοθέτηση μιας τόσο άφρονης απειλής.
ΜΕΤΡΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΑΛΗΘΙΝΟΥΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥΣ ΜΑΣ ΠΑΤΕΡΕΣ
____________________
Οι παραδοσιακοί πιστοί, αυτή την ώρα, μετρούν τους αληθινούς πνευματικούς τους πατέρες. Η θεολογική συγκρότηση των παραδοσιακών επισκόπων είναι δεδομένη. Οι προσευχές και η υική μας αγάπη τους συνοδεύουν. Εναποθέτουμε τις ελπίδες και τις προσδοκίες μας πρώτα στον Αγιο Θεό και μετά στα χέρια τους. Οι Οικουμενιστές δεν έχουν κανένα σοβαρό επιχείρημα να προτάξουν, εκτός από αγαπολογίες, ευχολόγια για βοήθεια στο εθνικό θέμα που ποτέ δεν θα παρασχεθεί, καταπάτηση των ιερών κανόνων και θεολογική πορεία που αντιμάχεται ανοιχτά την πατερική παράδοση αιώνων.
Ο Θεός μεθ’ ημών.
Πρόταση για Αναλυτικά/Γενικά Προγράμματα Λυκείου του Μαθήματος των Θρησκευτικών
Πρόταση για Αναλυτικά/Γενικά Προγράμματα Λυκείου
του Μαθήματος των Θρησκευτικών
***
Παρουσιάζουμε σήμερα την πολύ αξιόλογη Μελέτη - Πρόταση για Αναλυτικά/Γενικά Προγράμματα Λυκείου για το Μάθημα των Θρησκευτικών που συνέταξαν μετά από πολύμηνη επίπονη εργασία, ομάδα Θεολόγων Καθηγητών, μελών της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων(ΠΕΘ), μέρος της οποίας πρωτοδημοσιεύθη στο περιοδικὸ «Ελληνοχριστιανική Αγωγή», σελ. 137-141, 2010.
***
Εἰσαγωγικὸ σημείωμα
Τὰ προγράμματα σπουδῶν ἀποτελοῦν τὸν ἄξονα ἐπὶ τοῦ ὁποίου συγκροτεῖται ἡ διδασκαλία ἑνὸς μαθήματος – γνωστικοῦ ἀντικειμένου. Γιὰ χρόνια στὴ χώρα μας τὰ προγράμματα σπουδῶν ἦταν ἀναλυτικά. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι περιέγραφαν μὲ λεπτομέρειες (ὄχι γενικόλογα) τὴ διδακτέα ὕλη ἑκάστου μαθήματος καὶ βάσει αὐτῶν συνεγράφοντο τὰ σχολικὰ ἐγχειρίδια. Ὑπάρχουν, ὅμως, καὶ τὰ γενικὰ προγράμματα σπουδῶν, στὰ ὁποῖα δίδονται οἱ γενικὲς κατευθύνσεις γιὰ τὸ τί πρέπει νὰ διδαχθεῖ καὶ ὁ διδάσκων, ἀναλόγως τοῦ ἐπιπέδου καὶ τῶν ἐνδιαφερόντων τῶν μαθητῶν του, προσαρμόζει καὶ ἐξειδικεύει τὴ διδακτέα ὕλη. Κατὰ τὴ γνώμη μας τὰ προγράμματα σπουδῶν πρέπει νὰ γίνουν ἀπὸ ἀναλυτικὰ γενικά. Αὐτὸ θὰ προσδώσει στὰ διδασκόμενα μαθήματα μία εὐλυγισία καὶ ἐλαστικότητα καὶ θὰ τὰ καταστήσει πιὸ ἐνδιαφέροντα καὶ ἑλκυστικὰ γιὰ τοὺς συγκεκριμένους μαθητές μας.
Κατωτέρω ἔχουμε συντάξει μία πρόταση γιὰ γενικὰ (ἢ ἀναλυτικὰ) προγράμματα τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν στὸ Λύκειο. Ἡ φιλοσοφία τῆς προτάσεως εἶναι ἡ ἑξῆς: Θεωροῦμε ὅτι ὁ μαθητὴς φοιτῶντας στὸ Λύκειο θὰ πρέπει νὰ γνωρίσει μερικὰ βασικὰ καὶ μείζονος σημασίας θεολογικὰ θέματα. Γι’ αὐτὸ καὶ σὲ ὅλες τὶς τάξεις προσφέρονται διδακτικὲς ἑνότητες ἐνταγμένες στὰ πέντε αὐτὰ θέματα: α) Θεός, β) Ἰησοῦς, γ) Ἐκκλησία, δ) Κόσμος-ἄνθρωπος-κοινωνία καὶ ε) σωτηρία. Θεωροῦμε ὅτι σὲ αὐτὰ τὰ πέντε βασικὰ θέματα περιλαμβάνονται ὅλα ὅσα πρέπει νὰ γνωρίζει ἕνας μαθητὴς ὁλοκληρώνοντας τὴ φοίτησή του στὸ Λύκειο. Νομίζουμε ὅτι ἡ παλαιότερη διαίρεση τῶν μαθημάτων σὲ Λειτουργική, Δογματική, Θρησκειολογία, Ἠθική, ἡ ὁποία ἀκολουθοῦσε τοὺς κλάδους τῆς θεολογικῆς ἐπιστήμης, δὲν ἐξυπηρετεῖ πλέον τὴ διδακτικὴ προσφορά τους σὲ μαθητὲς Λυκείου. Γι’ αὐτὸ καὶ προσπαθήσαμε νὰ ἀναμείξουμε ὕλη ἀπὸ ὅλους τοὺς κλάδους τῆς ἐπιστημονικῆς θεολογίας (πέραν τῶν ἀναφερθέντων καὶ ἀπὸ τὴν Ἀπολογητική, Βιβλικὴ Θεολογία, Ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία, Πατρολογία, κ.ἄ.) καὶ νὰ τὴν ἐντάξουμε στὰ πέντε βασικὰ αὐτὰ θέματα. Δηλ. τὸ ζήτημα τοῦ Θεοῦ τὸ προσεγγίσαμε καὶ ἀπὸ πλευρᾶς Βιβλικῆς Θεολογίας καὶ Δογματικῆς καὶ Θρησκειολογίας καὶ Λειτουργικῆς καὶ Ἠθικῆς καὶ Ἀπολογητικῆς καὶ ἐκκλησιαστικῆς Τέχνης καὶ ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας. Τὸ ἴδιο καὶ τὰ ὑπόλοιπα θέματα.
Ἕνα δεύτερο στοιχεῖο τῆς προτάσεώς μας εἶναι τὸ «ἄνοιγμα» στὴν ἐποχή μας. Τολμήσαμε νὰ χρησιμοποιήσουμε θύραθεν συγγραφεῖς καὶ ἔργα γιὰ νὰ δείξουμε ὅτι τὰ μείζονα αὐτὰ θεολογικὰ θέματα ἀπασχολοῦν καὶ ἀνθρώπους ἐκτὸς τῆς Ἐκκλησίας. Στὴν πολυπολιτισμικὴ κοινωνία, στὴν ὁποία ζοῦμε καὶ διδάσκουμε, δὲν ἀπευθυνόμαστε (μέσα στὸ σχολεῖο) σὲ ἐνσυνείδητα καὶ ζωντανὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ σὲ δυνάμει ἀναζητητὲς καὶ γνῶστες τῆς διδασκαλίας καὶ τῆς ζωῆς της. Γι’ αὐτὸ καὶ δὲν φεισθήκαμε στὴ χρήση κειμένων ἀπὸ τὶς μεγάλες θρησκευτικὲς παραδόσεις τῆς ἀνθρωπότητος, καθὼς καὶ ἀπὸ τὰ ἔργα τῶν χαρισματικῶν δημιουργῶν, ἀκόμη καὶ ἐκπεφρασμένων «ἀθέων». Καὶ αὐτὸ γιατὶ θελήσαμε νὰ καταστήσουμε τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν ἕνα «ἀνοικτὸ» καὶ διαλεγόμενο μὲ τὴν ἐποχή μας μάθημα.
Γνωρίζουμε ἀπὸ τὴν πεῖρα μας ὅτι τὸ πρόγραμμα σπουδῶν καὶ τὸ σχολικὸ βιβλίο καθίστανται ἐργαλεῖα στὰ χέρια τοῦ διδάσκοντος. Καὶ προσπάθειά μας ὑπῆρξε τὸ ἐργαλεῖο αὐτὸ νὰ εἶναι καὶ σύγχρονο καὶ λειτουργικό.
11.6.2008
Ἰωάννης Ἀγγελόπουλος
Δρ Θεολογίας, Διευθυντὴς Λυκείου
Δημήτριος Βογιαντζῆς
Μ.Α. Θεολογίας, Φιλόλογος, Ὑποδιευθυντὴς Λυκείου
Ἀνδρέας Μωραγιάννης
Θεολόγος – Φιλολόγος, Καθηγητὴς Λυκείου
Ἑλένη Πανάρα
Θεολόγος – Φιλόλογος, Καθηγήτρια Γυμνασίου
Ἑλένη Φιλοσόφου
Μ.Α. Θεολογίας, Φιλόλογος, Ὑποδιευθύντρια Γυμνασίου
***
Α’ ΤΑΞΗ
Α’ Ὁ Θεὸς
1. Ἡ ἀναζήτηση τοῦ Θεοῦ
α) Ἡ πρὸ Χριστοῦ ἀναζήτηση (Ἰνδίες, Αἴγυπτος, Ἴνκας, Ἀρχαία Ἑλλάδα)
β) Σύγχρονη ἀναζήτηση (Ἀϊνστάϊν, Καμύ, Μπέκετ)
γ) Ἀγωνίες καὶ ἀναζητήσεις τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου (σέκτες, ἀποκρυφισμός, ἐξαρτήσεις)
δ) Τὸ ἔμφυτο τῆς ἀναζητήσεως (Αὐγουστῖνος)
2. Ὁ Θεὸς τῆς Π.Δ.
α) Δημιουργία τοῦ κόσμου καὶ τοῦ ἀνθρώπου
β) Φιλοξενία τοῦ Ἀβραὰμ
γ) Θεοπτία τοῦ Μωϋσῆ
δ) Προφῆτες (Ἠλίας - Ἡσαΐας)
ε) Εἰκόνες τῶν Ψαλμῶν γιὰ τὸν Θεὸ
3. Ὁ Θεὸς τῆς Κ.Δ.
α) «Πνεῦμα ὁ Θεὸς»
β) Τριαδικότητα (Βάπτισις, ἀρχιερατικὴ προσευχὴ)
γ) «Ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστι»
δ) «Ὁ Θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν»
4. Ὁ Θεὸς στὴ χριστιανικὴ λατρεία
α) Εἰσαγωγὴ στὴ λατρεία
β) Δείγματα θεολογικῶν ὕμνων (Χριστουγέννων, Θεοφανείων, Πεντηκοστῆς)
γ) Δείγματα θεολογικῶν εὐχῶν
δ) Κινήσεις καὶ στάσεις κατὰ τὴν λατρεία (κεφαλοκλισία, γονυκλισία, ἀσπασμὸς εἰκόνων…)
5. Ὁ Θεὸς στὴν χριστιανικὴ τέχνη
α) Ἀρχιτεκτονική: ἡ θεολογία τῶν χώρων
β) Ἡ θεολογία τῆς ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς
γ) Ἡ θεολογία τῶν εἰκόνων καὶ τῶν πινάκων
δ) Ἡ χριστιανικὴ τέχνη σήμερα: συντηρισμὸς – νεωτερισμός, συνέχιση τῆς παραδόσεως
Β’ Τὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ
6. Ὁ Ἰησοῦς τῶν ποιητῶν
α) Δείγματα ἀπὸ τοὺς ὑμνογράφους
β) Ποιήματα «θρησκευτικῆς» ποιήσεως (Βερίτης, Μπολέτσης, Μάϊνας, Μουντές …)
γ) Ποιήματα νεωτέρων ποιητῶν (Σεφέρης - Ἐλύτης – Βάρναλης – Ρίτσος – Βρεττᾶκος)
δ) Ποιήματα ξένων ποιητῶν (Ἔλιοτ, Κλωντέλ…)
7. Ὁ Ἰησοῦς τῶν ζωγράφων
α) Βυζαντινὴ εἰκονογραφία
β) Ἀναγεννησιακὴ καὶ δυτικὴ ζωγραφικὴ
γ) Νεώτερη καὶ σύγχρονη δυτικὴ ζωγραφικὴ
δ) Σύγχρονοι ἁγιογράφοι
8. Ὁ Ἰησοῦς τῆς ἱστορίας
α) Ἐξωχριστιανικὲς μαρτυρίες
β) Ἔρευνα γιὰ τὸν ἱστορικὸ Ἰησοῦ
γ) Ἡ ἀξιοπιστία τῶν κειμένων τῆς Ἐκκλησίας (καὶ τὰ Ἀπόκρυφα)
δ) Γνῶμες μεγάλων ἱστορικῶν
9. Ὁ Ἰησοῦς τῆς ἀμφισβήτησης
α) Ἀρχαῖες αἱρέσεις
β) Νεώτερα πορτραῖτα
γ) Ἀπόψεις τῆς κοινῆς γνώμης περὶ τοῦ Ἰησοῦ (ἀπὸ ἔρευνες)
δ) Βαθύτερες αἰτίες τῆς ἀμφισβήτησης
10. Ὁ Ἰησοῦς τῆς Ὀρθοδοξίας
α) Ὀρθόδοξος Χριστολογία
β) Πατερικὴ προσέγγισις τοῦ Χριστοῦ
γ) Λατρεία, προσευχὴ καὶ ἐμπειρία Χριστοῦ
δ) Χριστοκεντρικότης, Πνευματολογία, Ἐκκλησιολογία
11. Ὁ Ἰησοῦς τοῦ Δυτικοῦ Χριστιανισμοῦ
α) Ρωμαιοκαθολικὴ Λατρεία καὶ μυστικὴ ἐμπειρία τοῦ Ἰησοῦ (Ἑορτὴ τῆς ἱερᾶς καρδίας, στίγματα τοῦ Ἰησοῦ)
β) Τονισμὸς τῆς Σταυρώσεως
γ) Προτεσταντικὴ προσέγγιση: λύτρωση, ἀναγέννηση
Γ’ Ἡ Ἐκκλησία
12. Εἴσοδος τῆς Ἐκκλησίας στὸν κόσμο
α) Πεντηκοστὴ
β) Ἡ καινὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν (ἰσότητα, κοινοκτημοσύνη, οἰκουμενικότητα, κ.λπ.)
γ) Τὸ συνεχὲς ἄνοιγμα στὸν κόσμο (ἱεραποστολὲς)
δ) Πρόσληψη καὶ ἐξαγιασμὸς τοῦ κόσμου
13. Ἡ Ἐκκλησία ἐν πορείᾳ, Α’
α) Περίοδος διωγμῶν
β) Ἡ ἀδιαίρετη Ἐκκλησία σὲ Ἀνατολὴ καὶ Δύση
γ) Τὸ σχίσμα τῶν Ἐκκλησιῶν
δ) Ἡσυχαστικὲς ἔριδες
14. Ἡ Ἐκκλησία ἐν πορείᾳ, Β’
α) Τουρκοκρατία - Νεομάρτυρες
β) Ἐθνικὲς καὶ Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες
γ) Βαυαροκρατία
δ) Σημερινὴ κατάσταση
15. Οἱ κληρικοὶ ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ
α) Ἀποστολικὰ χρόνια
β) Ἀποστολικὴ διαδοχὴ - θέση ἐπισκόπου
γ) Βαθμοὶ ἱερωσύνης καὶ ἔργο τους
δ) Στὴ διακονία τοῦ λαοῦ
16. Οἱ λαϊκοὶ ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ
α) Γενικὴ ἱερωσύνη
β) Συμμετοχὴ στὸ τριπλὸ ἀξίωμα τοῦ Χριστοῦ
γ) Συμμετοχὴ στὴν ἐκλογὴ τῶν ποιμένων
δ) Δραστηριοποίηση τῶν λαϊκῶν στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας
17. Ἡ Ὀρθοδοξία ἀνὰ τὸν κόσμο
α) Διάρθρωση τῆς Ἐκκλησίας
β) Πρεσβυγενῆ Πατριαρχεῖα
γ) Νεώτερα Πατριαρχεῖα καὶ Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες
δ) Ὀρθόδοξες Ἱεραποστολὲς
Δ’ Κόσμος - ἄνθρωπος – κοινωνία
18. Ὁ πνευματικὸς κόσμος
α) Διδασκαλία περὶ ἀγγέλων καὶ δαιμόνων
β) Ἀγγελοφάνειες στὴν Π.Δ. καὶ στὴν Κ.Δ.
γ) Ἀόρατος πόλεμος κατὰ τοῦ διαβόλου
δ) Ἀποστολὴ καὶ δράση τῶν ἀγγέλων στὴν Ἐκκλησία
19. Ὁ ὑλικὸς κόσμος
α) Δημιουργία τοῦ κόσμου
β) Πλάση τοῦ ἀνθρώπου
γ) Ἐξαγιασμὸς τῆς ὕλης
δ) Σεβασμὸς τῆς ὕλης (χριστιανικὴ Οἰκολογία)
20. Σεξουαλικότης καὶ γάμος
α) Σημερινὲς ἀντιλήψεις γιὰ τὴν σεξουαλικότητα
β) Ἐκκλησιαστικὴ προσέγγιση τῆς σεξουαλικότητος
21. Γάμος καὶ οἰκογένεια
α) Τὸ μυστήριο τοῦ γάμου
β) Ἀπὸ τὴν ἱερολογία τοῦ γάμου
γ) Σχέσεις τῶν μελῶν τῆς οἰκογένειας
δ) Ἡ οἰκογένεια ὡς κατ’ οἶκον ἐκκλησία
22. Ἡ συναισθηματικὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου
α) Ἡ συναισθηματικὴ νοημοσύνη
β) Ἡ ἀξία καὶ σημασία τῶν συναισθημάτων
γ) Ἡ διαχείριση τῶν συναισθημάτων
δ) Συναισθηματικὲς σχέσεις τῶν ἐφήβων
23. Ἡ ὑγεία τοῦ ἀνθρώπου
α) Μέριμνα γιὰ ὑγιεινὴ ζωὴ - Ἀποφυγὴ βλαπτικῶν συνηθειῶν
β) Στάση τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν ἁγίων ἀπέναντι στὴν ἀσθένεια
γ) Πνευματικὴ ἀντιμετώπιση τοῦ πόνου καὶ τῆς ἀσθενείας
δ) Ὑγεία ψυχῆς καὶ σώματος
24. Τὸ πρόβλημα τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης
α) Ἔννοια καὶ προέλευση τοῦ προβλήματος
β) Θεωρίες γιὰ τὴ διαχείρισή του
γ) Ἐκκλησιαστικὴ ἀντιμετώπισή του
δ) Διαχείριση τῶν ἀγαθῶν, φιλανθρωπία, ἀλλαγὴ κοινωνικῶν δομῶν
25. Φυλακές, σωφρονισμός, θανατικὴ ποινὴ
α) Παραβατικότητα καὶ σωφρονισμὸς
β) Ἐγκλεισμὸς στὶς φυλακὲς
γ) Τιμωρία καὶ κοινωνικὴ ἐργασία
δ) Τὸ πρόβλημα τῆς θανατικῆς ποινῆς
26. Ἐθελοντισμὸς καὶ κοινωνικὴ ἐργασία
α) Ἔννοια καὶ διαστάσεις τοῦ ἐθελοντισμοῦ
β) Ἱδρύματα καὶ ὀργανώσεις κοινωνικῆς ἐργασίας
γ) Τὸ κοινωνικὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας
δ) Θεολογικὴ θεμελίωση τῆς κοινωνικῆς ἐργασίας
27. Πολυπολιτισμικὲς κοινωνίες
α) Αἴτια δημιουργίας καὶ ἱστορικὴ ἀναδρομὴ
β) Ἀναγκαστικὲς μετακινήσεις (προσφυγιά, μετανάστευση)
γ) «Ξένος ἤμην …»
28. Μεγαλουπόλεις καὶ κοινοτισμὸς
α) Δημιουργία τῆς ἀστυφιλίας
β) Προβλήματα τῶν μεγαλουπόλεων
γ) Ἀντιμετώπιση τῶν προβλημάτων
δ) Ἔννοια καὶ σημασία τοῦ κοινοτισμοῦ
29. Μοναχικότητα καὶ κοινωνικότητα
α) Ἔννοια καὶ μορφὲς τῆς μοναξιᾶς
β) Μοναξιὰ καὶ δημιουργικότητα
γ) Ἡ μοναξιὰ τοῦ πλήθους καὶ ἡ κοινωνία τοῦ ἀσκητῆ
Ε’ Ἡ σωτηρία
30. Δημιουργία – πτώση - ἀπολύτρωση
α) Δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου «κατ’ εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωσιν»
β) Τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα
γ) Ἔννοια τῆς θείας Οἰκονομίας
δ) Τὸ λυτρωτικὸ ἔργο τοῦ Χριστοῦ
31. Σταθμοὶ τῆς θείας Οἰκονομίας
α) Πρόσκληση ἑνὸς ἀνθρώπου: Ἀβραὰμ
β) Δημιουργία ἑνὸς λαοῦ: Ἰσραὴλ
γ) Παρεμβάσεις καὶ διαθήκη μὲ τὸν λαὸ
δ) Σπέρμα Ἀβραὰμ καὶ Δαυίδ, ὁ Χριστός
32. Οἱ προφητεῖες τῆς Π.Δ. γιὰ τὸν Χριστὸ
α) Τὸ πρωτευαγγέλιο
β) Προεικονίσεις καὶ σύμβολα
β) Προφητεῖες γιὰ τὴν ἔλευση καὶ τὸ ἔργο τοῦ Χριστοῦ
33. Ὁ Σταυρὸς καὶ ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ στὴν εἰκονογραφία
α) Εἰκόνες ἀπὸ τὰ πάθη τοῦ Θεανθρώπου
β) Φωτογραφίες ἀπὸ τὰ πάθη τῶν ἀνθρώπων
γ) Ἡ εἰκόνα τῆς Ἀναστάσεως
δ) Θεολογικὲς ἀναλύσεις τῶν εἰκόνων
34. Ἐλθέτω ἡ Βασιλεία Σου: ἀγῶνες γιὰ τὴν ἐπικράτηση τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τῆς γῆς
α) Ἔννοια τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ
β) Προϋποθέσεις γιὰ τὴν εἴσοδο στὴν Βασιλεία: οἱ μακαρισμοὶ
γ) Ἀνθρώπινες προσπάθειες γιὰ τὴν ἐπικράτηση τοῦ καλοῦ
δ) Ἡ συνεπὴς ζωὴ τῶν πιστῶν ὡς ἐπικράτηση τοῦ θείου θελήματος
35. Οἱ παραβολὲς τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ
α) Καλὸς μαργαρίτης
β) Μικρὰ ζύμη
γ) Δέκα παρθένοι
δ) Ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος
36. Τὸ μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος
α) Ὁρισμὸς καὶ σημασία
β) Θάνατος καὶ ἀνακαίνιση τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου
γ) Τελεσιουργία τοῦ μυστηρίου
δ) Νηπιοβαπτισμὸς καὶ εὐθύνη γονέων καὶ ἀναδόχων
37. Τὸ μυστήριο τοῦ Χρίσματος
α) Ὁρισμὸς καὶ σημασία
β) Συμμετοχὴ στὸ τριπλὸ ἀξίωμα τοῦ Χριστοῦ
γ) Χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος
δ) Συνειδητοποίηση, ἀνάπτυξη καὶ ἀξιοποίηση τῶν χαρισμάτων
38. Τὸ μυστήριο τῆς μετανοίας
α) Ὁρισμὸς καὶ σημασία
β) Ἱστορικὴ ἀναδρομὴ (δημόσια καὶ κατ’ ἰδίαν)
γ) Προσωπικὴ καὶ μυστηριακὴ μετάνοια
δ) Τέλεση τοῦ μυστηρίου καὶ πνευματικὴ καθοδήγηση
39. Ἡ θεία Εὐχαριστία
α) Ὁρισμὸς καὶ σημασία
β) Κέντρο καὶ φανέρωση τῆς Ἐκκλησίας
γ) Ἀνάλυση τῆς ἁγίας Ἀναφορᾶς
δ) Προετοιμασία γιὰ τὴν θεία Κοινωνία
40. Τὸ μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου
α) Ὁρισμὸς καὶ σημασία
β) Τελεσιουργία τοῦ μυστηρίου
γ) Σχέση Εὐχελαίου καὶ Μετανοίας
δ) Πνευματικὴ καὶ σωματικὴ ἴαση
***
Β’ ΤΑΞΗ
Α’ Ὁ Θεὸς
1. Ὁ Θεὸς κατὰ τὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία
α) Τριαδικὸς
β) Σχέσεις τῶν θείων Προσώπων
γ) Οὐσία καὶ ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ
δ) Ἰδιότητες τοῦ Θεοῦ
ε) Θεὸς ἀγάπης καὶ οἰκτιρμῶν
2. Ὁ Θεὸς κατὰ τὴ δυτικὴ θεολογία
α) Ἱστορικὴ ἀναδρομὴ
β) Ἰδιαιτερότητες δυτικῆς θεολογίας
3. Ὁ Θεὸς τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ
α) Θεὸς ζηλωτής: «οὐκ ἔσονταί σοι θεοὶ ἕτεροι»
β) Ἀνεικόνιστος, ἀλλὰ ἐμφανιζόμενος
γ) Δημιουργὸς καὶ πατὴρ πάντων
δ) Θεὸς ὑπερασπιστὴς καὶ ἐκδικήσεως
4. Ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσλὰμ
α) Μοναδικὸς καὶ ἀπρόσιτος
β) Δὲν ἔχει υἱό!
γ) Ἰδιώματα τοῦ Θεοῦ
δ) Σχέσεις τῶν πιστῶν μὲ τὸν Ἀλλὰχ
i) στὸ σουννιτικὸ Ἰσλὰμ
ii) στὸ σηϊτικὸ Ἰσλὰμ
iii) στὸ μυστικιστικὸ Ἰσλὰμ
5. Τὸ θεῖο στὰ ἀνατολικὰ θρησκεύματα
α) Θεότητες στὸν Ἰνδουισμὸ
β) Ἡ οὐσία τῶν ὄντων καὶ τοῦ σύμπαντος κατὰ τὸν Ἰνδουισμὸ (ἄτμαν καὶ μπράχμαν)
γ) Ἡ «ἀθεΐα» τοῦ Χιναγυάννα Βουδδισμοῦ
δ) Ὁ Βούδδας ὡς θεὸς στὸν Μαχαγυάννα Βουδδισμὸ
ε) Θεολογικὲς θέσεις Κομφουκιανισμοῦ, Ταοϊσμοῦ, Σιντοϊσμοῦ
6. Συγκρητιστικὲς τάσεις καὶ ἀναμείξεις θεολογιῶν - Νέα Ἐποχὴ
α) Ἔννοια καὶ περιεχόμενο τῆς Νέας Ἐποχῆς
β) Θεολογικὲς θέσεις
γ) Ὁ «θεὸς» ὡς μέσο αὐτοπραγμάτωσης καὶ αὐτοσωτηρίας
δ) Ὁ «θεὸς» ὡς σύμβολο
7. Ὁ «θεὸς» τῶν φανατικῶν
α) Ἔννοια καὶ ἑρμηνεία τοῦ φανατισμοῦ
β) Χριστιανικὸς φανατισμὸς
γ) Ἰσλαμικὸς φανατισμὸς
δ) Θρησκευτικοὶ πόλεμοι καὶ διενέξεις
Β’ Τὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ
8. Ὁ Ἰησοῦς κατὰ τὸν Ἰουδαϊσμὸ
α) Ἡ διδασκαλία γιὰ τὸν Μεσσία στὴν Π.Δ.
β) Ἡ ἀπόρριψη καὶ σταύρωση τοῦ Ἰησοῦ ὡς ψευτομεσσία
γ) Ἰουδαϊκὲς ἑρμηνεῖες τῶν περὶ Χριστοῦ προφητειῶν
δ) Ἡ προσδοκία τοῦ Μεσσία ἀπὸ τοὺς Ἑβραίους
9. Ὁ Ἰησοῦς κατὰ τὸ Ἰσλὰμ
α) Σχετικὲς διηγήσεις τοῦ Κορανίου - Ὁ Ἰησοῦς ὡς προφήτης τοῦ Ἀλλὰχ
β) Τιμὴ καὶ σεβασμὸς πρὸς τὴν Μαριὰμ
γ) Τιμὴ καὶ σεβασμὸς πρὸς τὸν Ἰησοῦ
10. Ἰησοῦς καὶ ἀνατολικὰ θρησκεύματα
α) Ἰησοῦς καὶ Βούδδας
β) Ἰησοῦς καὶ γιόγκι
γ) Ἀπηχήσεις γιὰ τὸν Ἰησοῦ στὰ κινεζικὰ θρησκεύματα
δ) Κηρύσσοντας τὸν Ἰησοῦ στὴν Ἀνατολὴ
11. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς τῶν Εὐαγγελίων
α) Υἱὸς τοῦ Θεοῦ
β) Υἱὸς τῆς Παρθένου
γ) Διδάσκαλος καὶ ἰατρὸς
δ) Ἡ ἐκπλήρωση τῶν προφητειῶν
Γ’ Ἡ Ἐκκλησία
12. Ἡ «ἐκκλησία» στὸν ἐξωχριστιανικὸ κόσμο
α) Ἡ ἐκκλησία τοῦ Δήμου
β) Ἡ Συναγωγὴ
γ) Ἡ κοινότητα στὸ Ἰσλὰμ
13. Κοινόβιο καὶ κοινοκτημοσύνη πρώτης Ἐκκλησίας
α) Διήγηση τῶν Πράξεων
β) Ἑρμηνεία τοῦ φαινομένου
γ) Διατήρηση τοῦ πνεύματος στοὺς μετέπειτα αἰῶνες
δ) Πρότυπο κοινωνικῆς ζωῆς
14. Ἐκκλησία, Ἁγία Γραφή, Ἱερὰ Παράδοση
α) Ἔννοια τῆς Ἐκκλησίας
β) Ἔννοια, περιεχόμενο καὶ θέση τῆς Ἁγίας Γραφῆς
γ) Ἔννοια, περιεχόμενο καὶ θέση τῆς Ἱερᾶς Παραδόσεως
δ) Σχέση Ἐκκλησίας, Ἁγ. Γραφῆς καὶ Ἱερᾶς Παραδόσεως
15. Οἱ Σύνοδοι στὴν Ἐκκλησία
α) Ἔννοια καὶ σκοποὶ τῶν συνόδων
β) Οἱ οἰκουμενικὲς σύνοδοι
γ) Ποιὸς διαφυλάττει τὴν Ὀρθοδοξία;
δ) Συνοδικὸς τρόπος διοικήσεως τῆς Ἐκκλησίας
16. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας
α) Ἔννοια τοῦ ὅρου
β) Πατέρες καὶ Διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας
γ) Κείμενα τῶν ἁγίων Πατέρων
17. Ἡ Ὀρθοδοξία στὸν σύγχρονο κόσμο
α) Νοσταλγία τῆς Ὀρθοδοξίας ἀπὸ τὴν Δύση
β) Παρουσία τῆς Ὀρθοδοξίας στὴ Δύση
γ) Ὀρθοδοξία: τὸ μέλλον τοῦ Χριστιανισμοῦ
δ) Ὁ λόγος καὶ ἡ ζωὴ τῆς Ὀρθοδοξίας ἀπέναντι στὰ σύγχρονα προβλήματα
Δ’ Κόσμος - ἄνθρωπος – κοινωνία
18. Φιλοσοφικὲς καὶ ἐπιστημονικὲς θεωρίες περὶ ἀνθρώπου
α) Διαφορὰ θεωρίας καὶ πορίσματος στὴν ἐπιστήμη
β) Θεωρία τῆς ἐξελίξεως καὶ χριστιανικὴ πίστη
γ) Ἰδεαλισμὸς
δ) Ὑλισμὸς
19. Σῶμα καὶ ψυχὴ κατὰ τὴν Ἐκκλησία
α) Συστατικὰ τοῦ ἀνθρώπου μοναδικὰ καὶ ἀνεπανάληπτα
β) Ἱεραρχία τους
γ) Σεβασμὸς καὶ μέριμνα γιὰ τὸ σῶμα
δ) Φροντίδα καὶ κάθαρση τῆς ψυχῆς
20. Ὁ ἄνθρωπος στὸν Ἰουδαϊσμὸ καὶ στὸ Ἰσλὰμ
α) Βιβλικὲς καταβολὲς
β) Ἀπόψεις τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ
γ) Ἀπόψεις τοῦ Ἰσλὰμ
δ) Ἡ γυναίκα στὸν Ἰουδαϊσμὸ καὶ στὸ Ἰσλὰμ
21. Ὁ ἄνθρωπος στὸν Ἰνδουισμὸ
α) Θεωρία περὶ ἄτμαν
β) Θεωρία περὶ κάρμα
γ) Θεωρία περὶ καστῶν
δ) Θεωρία περὶ μετενσαρκώσεων
22. Ὁ ἄνθρωπος στὸν Βουδδισμὸ
α) Ἀπόψεις τοῦ Χιναγυάννα Βουδδισμοῦ
β) Ἀπόψεις τοῦ Μαχαγυάννα Βουδδισμοῦ
γ) Νιρβάνα καὶ «ἐξαφάνιση» τοῦ ἀνθρώπου
δ) Θέση τῆς γυναίκας στὸν Βουδδισμὸ
23. Τὸ φυσικὸ περιβάλλον στὸν Ἰουδαϊσμὸ καὶ στὸ Ἰσλὰμ
α) Κείμενα καὶ ἐντολὲς τῆς Π.Δ. σχετικὰ μὲ τὸ περιβάλλον
β) Νεώτερα ἰουδαϊκὰ κείμενα
γ) Κείμενα ἀπὸ τὸ Κοράνι καὶ ἀπὸ τὸν Σουφισμὸ
δ) Νεώτερα ἰσλαμικὰ κείμενα σχετικὰ μὲ τὸ περιβάλλον
24. Ἀνατολικὰ θρησκεύματα καὶ φυσικὸ περιβάλλον
α) Κείμενα ἀπὸ τὸν Ἰνδουισμὸ
β) Κείμενα ἀπὸ τὸν Βουδδισμὸ
γ) Κείμενα ἀπὸ τὸν Κομφουκιανισμὸ
δ) Κείμενα ἀπὸ Ταοϊσμὸ καὶ Σιντοϊσμὸ
25. Καταναλωτισμὸς καὶ κατάχρηση τοῦ ὑλικοῦ κόσμου
α) Ἔννοια τοῦ καταναλωτισμοῦ
β) Προέλευση καὶ θεμελίωση τοῦ καταναλωτισμοῦ
γ) Ἐπιπτώσεις του ἐπὶ τοῦ περιβάλλοντος
26. Ἡ χριστιανικὴ πρόταση: ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια ὡς διέξοδος στὸ οἰκολογικὸ
πρόβλημα
α) Ἔννοια καὶ σκοπὸς τῆς ἀσκήσεως
β) Σχέσεις ἀσκήσεως καὶ σεβασμοῦ τῆς φύσεως
γ) Ὀλιγάρκεια καὶ φιλικὸς πρὸς τὸ περιβάλλον τρόπος ζωῆς
Ε’ Ἡ Σωτηρία
27. Ἡ σάρκωση τοῦ Λόγου καὶ ἡ θέωση τοῦ ἀνθρώπου
α) Τὸ μυστήριο τῆς κενώσεως τοῦ Θεοῦ, ἡ Ἐνσάρκωση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ
β) Ἁγιασμὸς τῆς ἀνθρωπότητος
γ) Δυνατότης σωτηρίας καὶ θεώσεως τοῦ ἀνθρώπου μετὰ τὴ Σταύρωση καὶ τὴν Ἀνάσταση
28. Ὁ Σταυρὸς καὶ ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ στὴν ὑμνολογία
α) Ὕμνοι γιὰ τὴ Σταύρωση
β) Ὕμνοι γιὰ τὴν Ἀνάσταση
γ) Κείμενα ἀνθρώπων ποὺ ἐβίωσαν τὸν Σταυρὸ καὶ τὴν Ἀνάσταση
δ) Θεολογικὰ σχόλια
29. Ἡ σωτηρία στὸ Ἰσλὰμ
α) Ὁ παράδεισος κατὰ τὸ Κοράνι
β) Ἡ κόλαση κατὰ τὸ Κοράνι
γ) Οἱ προϋποθέσεις γιὰ τὴ σωτηρία
δ) Ἡ ἕνωση μὲ τὸν Ἀλλὰχ κατὰ τὸν σουφισμὸ
30. Ἡ σωτηρία στὰ ἀνατολικὰ θρησκεύματα
α) Ἡ σωτηρία κατὰ τὸν Ἰνδουισμὸ
β) Ἡ σωτηρία κατὰ τὸν Βουδδισμὸ
γ) Ἡ σωτηρία κατὰ τὸν Κομφουκιανισμὸ
δ) Ἡ σωτηρία κατὰ τὸν Ταοϊσμὸ καὶ Σιντοϊσμὸ
31. Δυτικὴ θεώρηση τῆς σωτηρίας
α) Ἱκανοποίησις θείας δικαιοσύνης
β) Πίστη ἢ καλὰ ἔργα
γ) Ἀξιομισθία τῶν ἔργων τῶν ἁγίων
δ) Νομικὴ θεώρηση τῆς σωτηρίας
32. Σύγχρονοι μεσσίες καὶ σωτῆρες
α) Ἡ δίψα τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου γιὰ σωτηρία
β) Νεοφανεῖς λατρεῖες καὶ σέκτες
γ) Παραδείγματα συγχρόνων μεσσιῶν καὶ σωτήρων
δ) Συμπέρασμα: ἐκμετάλλευση τῆς δίψας τῶν ἀνθρώπων γιὰ σωτηρία
33. Αὐτοσωτηρία καὶ αὐτοπραγμάτωση
α) Φιλοσοφία τῆς Νέας Ἐποχῆς
β) Ἡ σωτηρία ὡς προϊὸν τεχνικῶν
γ) Δὲν χρειάζονται θεοὶ καὶ θρησκεῖες
δ) Διάδοση ἰδεῶν καὶ μεθόδων
34. Ὀρθόδοξη πνευματικότητα
α) Ἔννοια καὶ σκοπὸς
β) Προϋποθέσεις καὶ πλαίσια
γ) Μέθοδοι
δ) Καρποὶ
35. Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ καὶ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων
α) Δευτέρα παρουσία καὶ γενικὴ κρίση
β) Παράδεισος καὶ κόλαση
γ) «Ὁ Θεὸς τὰ πάντα ἐν πᾶσι»
δ) Ἀνακαινισμὸς τῆς κτίσεως
***
Γ’ ΤΑΞΗ
Α’ Ὁ Θεὸς
1. Ὁ θεὸς τῶν φιλοσόφων
α) Προσωκρατικοὶ - κλασσικοὶ
β) Κὰντ – Πασκὰλ
γ) Νίτσε – Καμὺ
δ) Σὰρτρ - Βιττγκεστάϊν
2. Ὁ θεὸς τῶν ἐπιστημόνων
α) Γαλιλαῖος - Νεύτων
β) Δαρβῖνος - Ἀϊνστάϊν
γ) Hawking
δ) Collins
3. Ὁ θεὸς τῶν ἀθέων
α) Φιλοσοφικὴ ἀθεΐα: Νίτσε
β) «Ἐπιστημονικὴ» ἀθεΐα: Dawkins, Davies
4. Ὁ θεὸς τῶν σκηνοθετῶν
α) Ταρκόφσκυ
β) Μπέργκμαν
γ) Ντράγιερ
5. Ὁ θεὸς τῶν καλλιτεχνῶν
α) Ἔλιοτ
β) Ντοστογιέφσκυ
γ) Tavener
δ) Τσαρούχης
Β’ Τὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ
6. Ὁ Ἰησοῦς τῶν καλλιτεχνῶν
α) Τζεφιρέλλι
β) Γκίμπσον
γ) Σκορτζέζε
δ) Καζαντζάκης
7. Ὁ Ἰησοῦς τῶν ἡσυχαστῶν
α) Ἱστορικὴ ἀναδρομὴ
β) Θεωρητικὴ διδασκαλία
γ) Μέθοδοι καὶ πρακτικὲς
δ) Ἡ νοερὰ προσευχὴ
8. Ἡ σχέση τοῦ πιστοῦ μὲ τὸν Ἰησοῦ
α) Ἐμπιστοσύνη
β) Ἀγάπη
γ) Ἀφοσίωση
δ) Ὑπακοὴ
Γ’ Ἡ Ἐκκλησία
9. Ἐνορίες, Τοπικὲς Ἐκκλησίες καὶ ἡ Καθολικὴ Ἐκκλησία
α) Ὀργάνωση τῆς Ἐκκλησίας
β) Σχέσεις Ἐπισκοπῆς καὶ Καθολικῆς Ἐκκλησίας
γ) Πρὸς μιὰν ζωντανὴ ἐνορία
10. Ἡ ἐκκοσμίκευση τῆς Ἐκκλησίας
α) Ἔννοια καὶ αἴτια δημιουργίας
β) Ἱστορικὴ ἀναδρομὴ
γ) Διαρκὴς κίνδυνος
δ) Ὑπέρβασή της διὰ τῆς πιστότητος στὴν ἀποστολὴ τῆς Ἐκκλησίας
11. Ἡ Ἐκκλησία στὴν μετανεωτερικὴ κοινωνία
α) Περιθωροποίηση ἀπὸ τὴν κοινωνία
β) Ἀναζήτηση στόχων καὶ νοήματος
γ) Ἀναθεώρηση μεθόδων καὶ πρακτικῶν
δ) Ἐκσυγχρονισμὸς καὶ διαφύλαξη τῆς Παραδόσεως
Δ’ Κόσμος - ἄνθρωπος – κοινωνία
12. Ἡ ἠθικὴ τῆς Ἐκκλησίας
α) Ὀντολογική, ὄχι δεοντολογικὴ
β) Χριστοκεντρική: «ἐὰν ἀγαπᾶτε με…»
γ) Κίνητρα καὶ κριτήρια ἠθικότητος
δ) Ἠθικὴ τῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς εὐθύνης
13. Ἐκκλησία καὶ φυσικὸ περιβάλλον
α) Ἡ κτίση ὡς δημιουργία τοῦ Θεοῦ
β) Συνυπαρκτικὴ καὶ ὄχι κτητικὴ στάση ἀπέναντι στὴ Φύση
γ) Μέριμνα καὶ φροντίδα γιὰ τὸ περιβάλλον
δ) Ἡ ἄσκηση - ἐγκράτεια ὡς λύση τοῦ οἰκολογικοῦ προβλήματος
14. Μεταμοσχεύσεις
α) Φυσιολογία τῶν μεταμοσχεύσεων
β) Τὸ ζήτημα τοῦ ἐγκεφαλικοῦ θανάτου
γ) Ἠθικὲς προϋποθέσεις καὶ πλαίσια γιὰ τὶς μεταμοσχεύσεις
δ) Δωρεὰ ὀργάνων τοῦ σώματος
15. Εὐθανασία
α) Ὁρολογία καὶ μορφές της
β) Φιλοσοφικὸ ὑπόβαθρό της
γ) Συζήτηση γιὰ τὴν ἠθικότητά της
δ) Ἡ ἀληθὴς «εὐ-θανασία» κατὰ τὴν Ἐκκλησία
16. Ἐξωσωματικὴ γονιμοποίηση - ἐκτρώσεις
α) Ἔννοια καὶ μορφὲς τῆς ὑποβοηθούμενης ἀναπαραγωγῆς
β) Ἠθικὲς προσεγγίσεις τῆς ὑποβοηθούμενης ἀναπαραγωγῆς
γ) Ἔννοια καὶ αἴτια ποὺ ὠθοῦν στὴν ἔκτρωση
δ) Συζήτηση γιὰ τὴν ἠθικότητα τῆς ἐκτρώσεως
17. Κατάθλιψη καὶ παραίτηση ἀπὸ τὴν ζωὴ
α) Ἔννοια καὶ αἴτια δημιουργίας τῆς καταθλίψεως
β) Τρόποι ὑπερβάσεως τῆς καταθλίψεως
γ) Αἰτίες καὶ μορφὲς παραιτήσεως ἀπὸ τὴ ζωὴ
δ) Ἐκκλησιαστικὴ πρόταση γιὰ ὑπέρβαση καταθλίψεως καὶ παραιτήσεως
18. Αὐτοκτονία – αὐτοθυσία
α) Ὁρολογία καὶ αἴτια τῶν φαινομένων
β) Ἠθικὴ προσέγγιση τῆς αὐτοκτονίας
γ) Ἠθικὴ προσέγγιση τῆς αὐτοθυσίας
19. Καρποὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος
α) Ὁ χριστιανὸς «ναὸς» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος
β) Ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη
γ) Μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη,
δ) Πίστις, πραότης, ἐγκράτεια
20. Ἐπανάσταση καὶ μεταμόρφωση τῆς κοινωνίας
α) Κοινωνικὰ προβλήματα καὶ ἀναταράξεις
β) Θεωρίες γιὰ τὴν κοινωνικὴ εἰρήνη καὶ συνοχὴ
γ) Ἡ μεταμορφωτικὴ δύναμη τοῦ Εὐαγγελίου
δ) Ἡ ἐπανάσταση ὡς μετάνοια καὶ ἀνάσταση
21. Τριαδικὸ δόγμα καὶ ἀνθρώπινη κοινωνία
α) Ἡ ζωὴ τῆς Ἁγίας Τριάδος
β) Ἡ Ἐκκλησία ζεῖ μὲ πρότυπο τὴν ἁγιοτριαδικὴ ζωὴ
γ) Κοινωνία τῶν ἁγίων: ἡ ἰδανικὴ ἀνθρώπινη κοινωνία